ب ام و E30 نسل فراموش نشدنی ماشین های اسپرت
با اینکه از ب ام و به عنوان سازنده خودروهای سریع و اسپرت با عملکرد لذت بخش یاد می شود، اما واقعیت این است که این القاب بیشتر به سری تیونینگ شده این کمپانی مربوط می شوند که از دهه 70 تحت عنوان سری محصولات M POWER بر روی خط تولید قرار دارند.
ب ام و E30 بین سال های 1987 تا 1991 تولید شد و با داشتن گلگیرهای برجسته، بالهی عقب، سیستم تعلیق بینظیر و پیشرانهی خارقالعادهی چهار سیلندر، مناسبترین گزینهی بیامو برای پایهسازی افسانهی M3 بود و توانست جواز حضور در مسابقات تورینگ کار آلمان موسوم به DTM را کسب کند. تقریبا تمام علاقهمندان خودرو میدانستند که E30 فقط برای کسب تأییدیهی شرکت در مسابقات ساخته شده است. در حقیقت مقامات ب ام و مایل به ساخت نسخهی جادهای M3 نبودند و انتظار فروش بالایی هم برای آن نداشتند. البته این نمونه قدرتمند E30 حدود 1.5 برابر از گران ترین نمونه استاندارد (325i) گران تر بود.
یکی از معدود E30 های کوپه موجود در ایران با موتور تقویت شده
این اختلاف قیمت در شرایطی اعمال شده بود که مدل 325i از یک موتور شش سیلندر 2.5 لیتری نیرو می گرفت اما مهندسان برای نمونه تیونینگ شده M3 یک موتور چهار سیلندر سبک وزن را برمبنای موتور مسابقه ای S14 توسعه داده بودند که عملکرد خارق العاده ای را بر روی شاسی تقویت شده E30 ارائه می کرد.
برنامه ب ام و برای تولید این خودرو تیراژ 5000 دستگاه بود اما در اواخر سال 1991 تعداد 16202 دستگاه از آن تولید شد که برای یک نمونه محدود و انحصاری گران قیمت، رقم بالایی محسوب می شود.
ب ام و M3 در نمونه های اولیه توان تولید 195 اسب بخار را داشت، البته چند سال بعد بی ام دبلیو نمونه Sport Evolution را عرضه کرد که دارای موتور 2.5 لیتری بود و می توانست قدرتی برابر با 238 اسب بخار را تولید کند. کوپه M3 با وزنی حدود 1200 کیلوگرم، خودوریی با هندلینگ عالی بود که آن را به کوپه ای اسپرت و چابک تبدیل می کرد.
سری اولوشن با بدنه عضلانی و قدرت بیشتر
اندکی بعد ب ام و چراغ سبز تولید مدل کانورتیبل (بدون سقف چهار نفره) از M3 را نیز صادر کرد تا خریداران بین هندلینگ و عملکرد نیمه مسابقه ای مدل کوپه و لذت رانندگی در هوای آزاد مدل بدون سقف، حق انتخاب داشته باشند.
نمونه مسابقه ای این خودرو دارای موتور 2.3 لیتری تنفس طبیعی بود که توان تولید 300 اسب بخار را داشت. در سال 1990 موتور 2.5 لیتری جایگزین نمونه 2.3 لیتری شد که نیرویی برابر با 380 اسب بخار تولید می کرد و این نسل از M3 را تبدیل به موفق ترین خودروی مسابقات تورینگ جهان تا به امروز کرده است.
نمونه بسیار با ارزش مسابقه ای
M3 E30 این روزها یکی از مهمترین خودروهای کلاسیک مدرن ب ام و محسوب می شود و با رقم های گزافی بین کلکسیونرهای خودرو معامله می شود. موفقیت چشمگیر این مدل سرآغاز تولید نسل های بعدی M3 و اضافه شدن کلاس کوپه های اسپرت و تیونینگ شده کارخانه ای در بازار خودرو بود.
حمیدرضا زنگنه