گفتگو با مدیر عامل شرکت پروتون مالزی

 محصولات شرکت پروتون مالزی قریب به ده سال است که توسط شرکت زاگرس خودرو به بازارهای ایران عرضه می‌شود و طی سال های اخیر مدل جنتو این شرکت مورد توجه علاقمندان خودرو قرار گرفته است.

هفته گذشته ، مدیرعامل شرکت پروتون در سفر به ایران از ورود محصول جدیدی از این خودروساز بنام ایمپین برای پیوستن به ناوگان تاکسی‌رانی خبر داد.

الگوی اقتصادی مالزی طی سالهای اخیر به عنوان الگویی موفق مورد توجه کشورهای اسلامی و در حال توسعه قرار گرفته است.

مشروح گفتگو :
* مالزی از کی وارد صنعت خودروسازی شد، تکنولوژی این صنعت چگونه وارد کشور شما شد و اکنون وضعیت این صنعت در کشور شما چگونه است؟

سید زینال عابدین: فعالیت خودروسازی در مالزی از 23 سال قبل شروع شد، ابتدا شرکت پروتون با میستوبیشی ژاپن همکاری مشترکی را آغاز کرد و صنعت خودروسازی محدود به مونتاژ بود. چندین سال این وضعیت ادامه داشت تا این که شرکت تبدیل به مجموعه‌ای با توان طرحی و عرضه‌ مدل‌های جدید به بازار شد. الان مالزی در صنعت خودروسازی بنام دارای برندی به نام پروتون است،محصولات پروتون دارای برخی از فاکتورهای محصولات قبلی شرکت بوده و در عین حال طراحی‌های جدیدی در آن اعمال شده است، در عین حال کل این فرآیند 23 سال به طول انجامیده است.

* طراحی‌ خودروهای پروتون به چه شکل انجام می‌شود، به طور مستقل یا کار مشترک با سایر خودروسازان جهان؟ طی 23 سال گذشته چند مدل را طراحی و به بازار عرضه کنید.

سید زینال عابدین: مالزی نیز همانند ایران که 2 شرکت بزرگ ایران خودرو و سایپا بخش عمده فعالیت خودروسازی را انجام می‌دهند، دارای 2 شرکت بزرگ است. ‌پروتون شرکت اصلی به شمار می‌رود. محصولات پروتون به عنوان خودرو ملی مالزی شناخته می‌شوند. پروتون در حال حاضر دارای 7 مدل خودرو در بازار است اما مدل‌های ویرا و جنتو آن در ایران شناخته شده‌اند.
اخیرا نیز مدل ایمپین پروتون وارد ایران شده است. شرکت "پرودا" نیز دومین خودروساز بزرگ مالزی است. طراحی خودرو در پروتون به طور کامل توسط خود شرکت صورت می‌گیرد و طراحی‌های فنی و موتور به صورت مشترک با دیگر شرکت‌ها انجام می‌شود که در حال حاضر پروتون برای این همکاریها با شرکت لوتوس کار می‌کند.

* استراتژی صنعت خودرو در مالزی به چه شکلی است؟ خودروسازان شما عمدتا دولتی هستند یا با سرمایه‌گذاریهای بخش خصوصی فعالیت می‌کنند و دولت چه نوع حمایت‌هایی را از صنعت خودرو به عمل می‌آورد؟

سید زینال عابدین: پروتون یک شرکت خصوصی است. اما سرمایه اولیه تاسیس شرکت توسط دولت و به صورت وام پرداخت شد و طی سال‌های فعالیت شرکت به مرور به دولت پرداخت شد. پروتون در سبد سهام مالزی حضور دارد و بخشی از سهام نیز توسط دولت خریداری شده است، اما کاملا به شکل خصوصی اداره می شود. به همین دلیل نیز شرکت پروتون به فعالیت‌های بازاریابی برای صادرات علاقه نشان می‌دهد. شرکت پروتون هیچ ‌پولی را به طور مستقیم از دولت دریافت نمی‌کند. کمک‌های دولت تنها به صورت اعطای وام بوده که به طور کامل نیز این وام بازپرداخت شده است.
تنها کمک دولت مالزی به پروتون خرید یک سری از محصولات شرکت برای استفاده در بخش‌های دولتی مانند اداره پلیس بوده است.

* به طور کلی صنعتگران در مالزی از چه نوع حمایت‌هایی بهره‌مند هستند. مثلا وضعیت تعرفه‌های گمرکی چگونه است؟

سید زینال عابدین: مالزی در منطقه‌ای قرار گرفته است که با کشورهایی چون چین، اندونزی و تایلند رقابت شدیدی دارد. به همین دلیل مناطقی را به نام (M‌ulti super coridor) در نظر گرفته که اگر سرمایه‌گذاری در این مناطق انجام شود تا 5 سال از مالیات معاف خواهد بود،یا برای فعالیت در مناطق آزاد تجاری تسهیلاتی در نظر گرفته شده، مثلا اگر سرمایه‌گذاران در صنایع ‌های‌تک وارد شوند که مالزی در این حوزه وارد شده و پیشرفت‌هایی نیز داشته، از تخفیف‌های مالیاتی، گمرکی و حتی استفاده از برق و آب مجانی بهره‌مند خواهند بود.
مالزی بدلیل رقابتی که با همسایگان خود دارد سیاست خود را بر جذب سرمایه‌، اعم از داخلی و خارجی قرار داده است.

* حجم تولید خودرو در مالزی و سهم پروتون از این بازار چگونه است؟ رقابت تولیدات داخلی با محصولات وارداتی به چه شکل است؟

سید زینال عابدین: کل تولید خودرو در مالزی 500 هزار دستگاه یعنی نصف تولید ایران است که 35 درصد آن به پروتون تعلق دارد. ما برای رقابت نیز امتیاز خاصی نداریم و باید با محصولات ژاپن، چین و سایر کشورها رقابت کنیم. در عین حال سیاست دولت مالزی در قبال خودروهای وارداتی همانند ایران است، خودروهای وارداتی با تعرفه بسیار بالا می‌توانند وارد شوند اما اگر همین خودروها در داخل مونتاژ شدند،‌تعرفه‌های بسیار کمتری بر آنها وضع می‌شود. درست همانند سیاست ایران، خودروهایی که به شکل CBU وارد می‌شوند، بسیار گران تمام می ‌شوند، اما اگر به شکل CKD باشند، با قیمت بسیار پائین‌تر به دست مصرف‌کننده می‌رسند.

* استانداردهای محصولات پروتون در چه وضعیتی است؟

سید زینال عابدین: ما تولیدات خود را به اروپا صادر می‌کنیم و خودروهایی که بخواهند به این منطقه صادر شوند، باید از استاندارد یورو 4 هم برخوردار باشند.

* جنتو هم اکنون با قیمت بالای 27 میلیون تومان در ایران عرضه می‌شود و خرید آن از توان طبقات کم درآمد و متوسط خارج است،اختلاف قیمت محصولات شما در ایرن با مالزی چقدر است؟

سید زینال عابدین:‌ قیمت خودروهای ما در مالزی ارزانتر از ایران است.
برنامه داریم سال آینده خط تولید جنتو به شکل CKD در ایران راه‌اندازی شود و در اینصورت قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

*‌فکر می‌کنید این کاهش چقدر باشد؟

سید زینال عابدین: تا محدوده 19 میلیون تومان. ما فروشنده هستیم و اذعان داریم که قیمت محصولاتمان گران است. اما می‌خواهیم این رقم را کاهش دهیم و تنها راه حل محلی کردن تولید است.

*پس در حال حاضر جنتو در ایران به شکل CKD نیست؟
سید زینال عابدین: در حال حاضر نه.

* قیمت جنتو دقیقا در مالزی چقدر است؟

سید زینال عابدین: به امکانات و تیپ آن بستگی دارد. از 18 هزار دلار تا 52 هزار دلار.

*چقدر با صنعت خودرو در ایران آشنا هستید، آیا ارزیابی از این وضعیت صنعت در کشور ما دارید؟

سید زینال عابدین: تا به حال موفق به بازدید از ایران خودرو و سایپا نشده‌ام، اما شرکت‌هایی که بیش از 400 هزار دستگاه در سال تولید خودرو دارند، باید شرکت‌های خوبی باشند.

*ایده تولید خودرو کشورهای اسلامی توسط ایران مطرح شده است، فکر می‌کنید تعامل کشورها برای تولید این خودرو چگونه می‌تواند باشد؟

سید زینال عابدین: اگر اراده انجام چنین کاری وجود داشته باشد به سادگی می‌توان به آن تحقق بخشید. ایران، مالزی و ترکیه در همکاری با یکدیگر می‌توانند خودرو مناسب کشورهای اسلامی را طراحی کنند. ما تمام تکنولوژی‌های مورد نیاز برای تولید این خودرو را در اختیار داریم اما این کار نیازمند حمایت‌ دولتها است.

*‌چرا از حضورتان در ایران برای بازدید از شرکت‌های خودروساز ایرانی استفاده نمی‌کنید؟

سید زینال عابدین: ما علاقمندیم. ولی اگر تا به حال بازدیدی از خودروسازان ایرانی نداشته‌ام بدلیل این است که فرصتی برای این کار فراهم نشده است، البته قرار است در این سفر بازدیدی از سایپا داشته باشم.

مصاحبه از :مریم حاج نوروزی-فارس