همه چیز درباره «تارا»
خودروی جدید ایران خودرو که ویدئوی روشن نشدنش این روزها همه جا منتشر شده است
یک فیس لیفت جدید!
شنبه ۲۹ آذر در جریان بازدید وزیر صمت از ایران‌خودرو، خودروی جدید ملی کی۱۳۲ (K132) این شرکت - که نام تجاری تارا برایش انتخاب شده است - رونمایی اولیه شد. اما این همه ماجرا نبود. طبیعتا وقتی قرار است خودرویی رونمایی شود، حداقل انتظار ناظران این است که خودروی تازه طراحی‌شده روشن شود و استارت بخورد. اما در ویدئویی که روزهای گذشته در فضای مجازی صدها هزار بار دیده شد، این اتفاق نیفتاد!
ماجرای روشن نشدن تارا در این ویدئو حاشیه‌هایی به همراه داشت و به گمانه‌زنی‌های متعددی دامن زد که در نهایت به انتشار بیانیه از سوی ایران‌خودرو و توضیح علت ماجرا انجامید. با این‌حال انتقادات درباره پروژه کی۱۳۲، دستاوردها و اشکالات وارد به آن، از حدود ده ماه پیش که در انتهای یکی از جلسات هیات دولت سر و کله این خودرو پیدا شد، همواره پیرامون آن مطرح بوده و حالا با اتفاق اخیر، بازار این حرف و حدیث‌ها داغ‌تر هم شده است. این خودرو چه ویژگی‌هایی دارد که روشن نشدنش در مراسم رونمایی این هفته، این‌قدر خبرساز شده است؟
ماجرای روشن‌نشدن تارا چه بود؟
دکتر امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت معتقد است متاسفانه گاهی در کشور ما محصولاتی که هنوز به بلوغ و پختگی لازم نرسیده را رونمایی می‌کنند. وی می‌گوید: «بنا نبوده که این جلسه حکم مراسم رونمایی را داشته باشد. بلکه بازدید 45 دقیقه‌ای وزیر صمت از شرکت ایران‌خودرو بوده و در میان بازدید، خواسته‌اند خودرو را هم نشان بدهند که این اتفاق افتاده و این نتیجه عجله است، نه یک اتفاق معنادار.»
این محقق حوزه خودرو البته افزوده است که شروع تولید انبوه این خودرو قرار است یک ماه تا یک ماه‌ونیم دیگر انجام شود و حتما پیش از عرضه عمومی و ورود خودروی تارا به خیابان، تعداد 50 تا 60 دستگاه از این خودرو برای انواع آزمایش‌ها به مراجع مختلف اعزام می‌شود و بعد از اخذ گواهی‌های استاندارد تحویل مردم خواهد شد.
اما بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو معتقد است که اتفاق رخ‌داده در مراسم رونمایی، نتیجه عدم هماهنگی یا نوعی بدشانسی است. او با بیان این‌که از خیلی جهت‌ها وقتی خودرویی قرار است فروشش به‌زودی آغاز شود، باید تست جاده و تست‌های مختلف از جمله تست شرایط اقلیمی آن انجام شده باشد، به جام‌جم گفت: «خودرو نمونه اولیه‌اش هم که ساخته می‌شود، روشن می‌شود. اتفاقی که افتاد، برمی‌گردد به تیم هماهنگ‌کننده که باید دقت بیشتری در چنین مراسم مهمی انجام می‌دادند. چه بسا ممکن است فقط اشکال از شل شدن سرباتری باشد.»
البته او این را هم اضافه می‌کند که مراسم رونمایی از یک خودرو قاعده و قانونی دارد و باید اصحاب رسانه دعوت می‌شدند و آزمایش و بررسی می‌کردند و درباره خودرو نظر می‌دادند؛ اتفاقی که برای خودروی تارا نیفتاد یا خیلی دیر افتاد.
با این حال ایران‌خودرو همه این حدس و گمان‌ها را مردود می‌داند. روابط‌عمومی این خودروسازی، درخصوص فیلم حاشیه رونمایی از خودروی تارا و روشن نشدن آن در این مراسم، چنین توضیح داده است: «روشن کردن خودرو در سالن موسوم به استایل محصولات ایران‌خودرو به دلیل بسته بودن فضا، ممنوع بوده و رعایت این موضوع به‌ویژه در حضور بازدیدکنندگان دارای اهمیت مضاعفی است.»
در این گزارش تاکید شده است: «در ویدئوی منتشرشده نیز مهندس حاضر در سالن استایل، به دستور مقام ارشد سالن، در حال باز کردن در صندوق‌عقب خودروی تارا به منظور نمایش حجم بالای آن بوده و قصد روشن کردن خودرو را نداشته است. در همین حال خودروی دیگری بیرون از سالن استایل برای رانندگی توسط وزیر صمت آماده‌سازی شده بود.» ایران خودرو تصریح کرده است: «تارا، محصول جدید ایران‌خودرو، نخستین خودروی ملی است که از تمامی استانداردهای ۸۵ گانه مصوب عبور کرده و در بهترین شرایط ایمنی و استانداردی آماده تولید انبوه است.»
ظاهر و باطن تارا از نگاه کارشناسان
از صدرایی راجع به طراحی خودرو سوال کردیم که پاسخ داد: «خودروی تارا، یک خودروی طراحی شده در ایران نیست، بلکه درواقع یک فیس‌لیفت از پژو 301 است. یک مقدار نمای جلو را تغییر داده‌ایم، کمی سپرها را تغییر داده‌ایم، درِ محفظه موتور و چراغ جلو و عقب عوض شده است و همین‌طور نمای عقب را کمی تغییر داده‌ایم. درست مانند رانا که یک فیس‌لیفت از پژو 206 صندوقدار است. البته ما در مورد خودروی رانا، داشبورد را هم عوض کردیم، اما در خودروی تارا حتی داشبورد 301 را هم عوض نکرده و از همان استفاده کرده‌ایم.»
این کارشناس حوزه خودرو با اعلام این‌که طراحی سمند که 25 سال پیش انجام شد، یک طراحی مستقل روی پلتفرم پژو 405 با مالکیت ایران‌خودرو بود، گفت: «وقتی اسم ایرانی روی یک خودرو گذاشته‌ایم و به عنوان خودروی ایرانی قرار است وارد بازار شود، جا دارد حداقل نمای داخلش هم تغییر کند؛ نه این‌که با تغییر چراغ و سپر بگوییم این یک خودروی ملی است.»
با این حال دکتر کاکایی نظر دیگری دارد و معتقد است طراحی خودروی تارا کار بزرگی بوده است. او در این مورد به جام‌جم گفت: «اگر شما خودروهای روز دنیا را کنار یکدیگر بگذارید، شباهت‌های زیادی میان‌شان می‌بینید.
مثلا چینی‌ها بیشتر خودروهای‌شان شبیه هم است یا شبیه خودروهای غربی طراحی شده است. در طراحی جلو و عقب خودروی تارا نیز خیلی سعی کرده‌اند هویت ایجاد کنند، اما از لحاظ فرم کلی چیزی که شما می‌بینید، باز در ذهن بیننده تشابه‌هایی با پژو301 دارد. هیچ‌کسی ادعا نکرده که پلتفرم طراحی شده است؛ بلکه طراحی خودرو انجام شده و این کار بزرگی بوده است.»
چرا روی ارتقای کیفیت خودروهای فعلی متمرکز نمی‌شویم؟
از دکتر کاکایی پرسیدیم در شرایطی که خودروهای پرفروشی داریم که به خاطر کمبود قطعات، تولید آنها متوقف یا کم شده است، چرا هم و غم خود را برای تولید قطعات آنها نمی‌گذاریم و سراغ تولید و طراحی خودروی جدید می‌رویم؟
وی در پاسخ گفت: «من شخصا مخالف نوآوری برای خودروی جدید، در حال حاضر هستم و از نظر اقتصادی منطقا ما باید همزمان اولویت اول را روی بهبود سیستم‌های موجود می‌گذاشتیم. اما متاسفانه جو جامعه به گونه‌ای است که همه سیاستمداران و سیاستگذاران از خودروسازان انتظار دارند وسط جنگ اقتصادی، خودروی جدید هم بسازند. این اشکال سیاستگذاران کشور است، نه مدیران صنعتی.
مشکل بزرگ ما این است که از 30 خودروساز داخلی 28 مورد آنها خصوصی هستند و درشان بسته شده، زیرا مونتاژکار بودند. اکنون دو خودروساز بزرگ داریم که درحقیقت خصولتی هستند و دولتی‌ها نیز بدون قبول مسؤولیت، فقط دستور می‌دهند. خودروسازان نیز برای این‌که اثبات کنند «ما می‌توانیم» کار را انجام می‌دهند.
اما همین خودروی تارا اگر به تولید انبوه نرسد، بدهی زیادی برای ایران‌خودرو به‌بار می‌آورد.»
از او در مورد پیش‌بینی قیمتی خودروی تارا پرسیدیم که گفت: «قیمت نسخه اتوماتیک این خودرو به نظر من بین 300 تا 400 میلیون تومان خواهد بود که این قیمت از قیمت نمونه سی‌کی‌دی وارداتی ارزان‌تر تمام خواهد شد.»
دکتر کاکایی در پایان این را نیز اضافه کرد که در بیشتر خودروسازی‌های خارجی چون همه‌چیز با آرامش انجام می‌شود، پنج سال قبل از رونمایی، شرایط را آماده می‌کنند و وقتی خودرویی رونمایی می‌شود، از پنج سال قبل همه چیز آماده و امتحان شده است. اما ما وسط راه می‌خواهیم بگوییم داریم کار می‌کنیم و در نتیجه ممکن است اتفاقاتی مانند آنچه اخیرا در حضور وزیر صمت رخ داد، پیش بیاید. اما به هر حال مشخصات خودرو، به نظر خوب می‌آید. از لحاظ پلتفرمی خودروی زیبایی است و گمان می‌کنم از لحاظ عملکردی هم خوب باشد. تولید خودروی تارا نشان‌دهنده این است که ما می‌توانیم خودروی رقابت‌پذیر تولید کنیم.»
وقتی شیشه‌های سایبرتراک جلوی چشم ایلان ماسک خرد شد!
این اولین بار در جهان نبوده که عملکرد خودرویی در مراسمی و مقابل دوربین‌ها ضعیف دیده می‌شود. اندکی بیشتر از یک سال پیش بود که ایلان ماسک، مدیر مشهور خودروسازی تسلا در مراسم رونمایی برای اثبات استحکام بدنه استیل خودروی سایبرتراک و شیشه نشکن به‌کار رفته در این خودرو (به نام آرمور گلس)، آزمایش‌های مختلفی را در مقابل ناظران انجام داد که همه موفق بود. اما در نهایت برای نمایش استحکام شیشه‌های آرمور گلس به‌کار رفته در آن خودرو، یک گوی فلزی سنگین به سمت شیشه راننده پرتاب شد که ناباورانه آن را شکست! سپس گوی فلزی یک بار دیگر به سمت شیشه سرنشین عقب پرت شد که آن را هم پودر کرد! بعدها البته ایلان ماسک دلیل فنی ماجرا را سعی کرد در توییت‌هایش توضیح بدهد، ولی دیگر کار از کار گذشته بود!