تون آپ (Tuning up) یا همان اسپرت کردن خودرو یعنی اعمال تغییرات در اتومبیل برای بهینه سازی آن. روشی که مهم ترین نشانه های آن شتاب، سرعت و زیبایی است. شاید بتوان گفت اسپرت کردن با تاریخ اختراع خودرو نزدیکی دارد. سال ها قبل، جوانان فولکس قورباغه ای را هم اسپرت می کردند و این یعنی نیاز همیشگی بازار. این را هم فراموش نکنیم که اکثر مردها در هر گوشه این کره خاکی چند صباحی را با عشق به اتومبیل و ویراژ سپری کرده اند و بر دیوار خاطراتشان حتما تابلویی از «لامبورگینی» و «فراری» آویزان بوده است! موضوعی که در تولیدات اتومبیل های داخلی ما به دست فراموشی سپرده شد و آن را به سادگی به دست کارگاه ها و مغازه های اسپرتینگ خیابانی انداخت. گروهی که هیچ سررشته ای در استاندارد و ایمنی خودرو ندارند و آن چه چشمشان بپسندد اجرا می کنند.

اسپرت کردن اتومبیل ها امروزه به صورت یک علم پیچیده و حساس در کشورهای پیشرفته دنبال می شود. اما در ایران تاکنون تنها 2 گروه خودروسازی گوشه چشمی به این قضیه انداخته اند؛ «ایران خودرو» تنها به اسپرت کردن «پژو 206» می پردازد و آن را با تیپ جوان پسند تولید می کند و «گروه بهمن» نیز «پاجرو» و «مزدا 323» را با اسپرت داخلی و خارجی و تقویت موتور تنها برای قشری خاص به بازار عرضه می کند.

کافی است این بار که چند ثانیه ای پشت چراغ قرمز سر چهارراه معطل شدید نگاهی به اتومبیل های دور و برتان بیندازید تا به راحتی ببینید که تب تیونینگ و اسپرت کردن ماشین این روزها چه قدر در جامعه فراگیر شده است. شاید هم در بین دوستان و آشنایان افرادی را می شناسید که حتی قبل از خرید خودرو میلیون ها تومان برای نصب سیستم صوتی، تودوزی، تزئینات داخلی، تقویت موتور و... کنار گذاشته اند تا مثلا 50 یا 100 کیلومتر بر سرعت خودرو خود اضافه کنند (آن هم در خیابان هایی که حداکثر سرعت مجاز در آن ها از 70-80 کیلومتر در ساعت بیشتر نیست!) یا وقتی در شهر مشغول ویراژ دادن هستند، چنان صدایی از ماشینشان خارج شود که روی کامیون و اتوبوس جماعت کم شود!!

اسپرت بازها (لقبی که این دسته به خود داده اند) اکثرا جوانانی هستند که بین 20 تا 25 سال سن دارند و بیشتر برای تفریح یا به اصطلاح رو کم کنی دوستان، چنین پول هایی را هزینه می کنند؛ طیف طبقاتی خاصی هم ندارند و از همه قشری در میان آن ها دیده می شود. هر کسی هم به وسع جیب خودش سهمی از این هیجان می برد؛ کسی که پیکان 58 دارد 500 هزار تومان هزینه می کند و آن که بچه پول دار است تا 30 میلیون هم پای این تفریح می گذارد.

در کنار جنبه های روانی این قضیه برای جامعه و اینکه تب این هیجان ممکن است تا کجا ادامه پیدا کند، می توان از منظر مصرف زدگی نیز به آن نگریست و تاسف خورد که چرا چشم و هم چشمی و اسراف کاری و هزینه های سرسام آور و غالبا بی مورد، برای زیباتر جلوه دادن اتومبیل به نوعی ارزش در جامعه ما تبدیل شده است.

فهرست زیر ویژگی ها و هزینه های تیونینگ را در ایران نشان می دهد. بسیاری از قیمت های زیر برای اکثر خودروها، چه داخلی یا خارجی یکسان است.

تیونینگ خودرو چه مواردی را در بر می‌گیرد؟

شاید بتوان ادعا کرد که پایه و اساس تیونینگ یک خودرو رسیدن به حداکثر کارایی فنی یا دستیابی به بالا‎ترین حد ممکن از زیبایی و جذابیت است. به طور کل تیونینگ یک خودرو می‌تواند موارد متعددی نظیر افزایش قدرت موتور از طریق دستکاری آن، افزایش قدرت ترمزها، جابه جا کردن یا تغییر دادن قطعات مختلف خودرو و به وجود آوردن تغییرات مهم در نمای داخلی، نمای خارجی و بدنه‌ی آن خودرو را شامل شود و در عین رقم زدن ظاهری متفاوت برای خودرو، سرعت و قدرت آن را نیز افزایش دهد. در واقع ویژگی‌های یاد شده موجب می‌شود که یک خودروی تیون شده بتواند از سایر خودرو‌های مشابه و هم رده‌ی خود متفاوت و متمایز به نظر برسد.

اگر بخواهیم فرایند ارتقا یافتن ویژگی‌های یک خودرو را به لحاظ مشخصات ظاهری آن مورد بررسی قرار دهیم، باید گفت که تیونینگ خودرو به طور معمول بر مشخصاتی نظیر ویژگی‌های آیرودینامیک و نوع طراحی رکاب‎ها، سپرهای جلو و عقب، اسپویلرها، دریچه‎های هوا و رینگ‎های خودرو تاثیر گذار است و به طور عمده تغییرات مختلفی را روی آنها انجام می‎دهد.

در این میان افزایش قدرت موتور هم از جمله جنبه‌های قابل توجه عملیات تیونینگ به شمار می‌رود که هواداران فراوانی در میان خودرو دوستان دارد. مواردی نظیر افزایش گنجایش موتور، ایجاد تغییرات مختلف در میل سوپاپ و همچنین استفاده از میل سوپاپ‌هایی که مختص به مسابقات اتومبیل‌رانی هستند، جزو آن دسته از روش‌های معمول و مورد استفاده در بحث تیونینگ به شمار می‌روند. روش‌هایی که در افزایش قدرت موتور تاثیر فراوانی به همراه دارند.

تقویت موتور خودرو:

بستن فیلتر هوای اسپرت: بین 50 تا 300 هزار تومان قیمت دارد. البته ارزان ها بیشتر صدای موتور را زیبا می کنند. می توانید از مارک KN تولید آلمان که دارای کیفیت بالایی است، استفاده کنید.

گذاشتن سایکلون: حدود 30 تا 40 هزار تومان هزینه دارد. البته برای دسترسی به مکش بهتر معمولا از یک جفت سایکلون استفاده می شود.

نصب هدرز: خرید و نصب هدرز 250 هزار تومان و عوض کردن برنامه انژکتوری ECU 30 هزار تومان هزینه دارد که گاهی تا 150 هزار تومان هم می رسد؛ البته برای ECU سوپر چیپسم (معروفترین تولید کننده ECU). سیستم کامل اگزوز اسپرت ایتالیایی شامل هدرز، لوله ها، مانیفولد و انباره هم یک میلیون و 400 هزار تومان قیمت دارد. در ضمن، این تغییرات اتومبیل را از گارانتی خارج می کند.

نصب فنر لول های اسپرت: سایز 32 که معقول تر است؛ سایز 30 تقریبا ارتفاع کمی دارد و سایز 28 گلگیر چسبیده است. خریدن فنرلول اسپرت مبلغی حدود 150 هزار تا 200 هزار تومان هزینه در بر خواهد داشت.

برای تقویت تخصصی موتور تغییرات دیگری مثل کف تراشی سیلندر، تعویض گیربکس، سرسیلندر، میلنگ، سوپاپ ها و... انجام می شود اما بهترین و کم خرج ترین روش، تعویض کل موتور است. مثلا موتور پراید را می توان با موتورهای مزدا از نوع BP با حجم 1800 سی سی که با شاسی پراید هم خوانی نزدیکی دارد، عوض کرد. هزینه تعویض موتور و سیستم سوخت رسانی برای پراید حدود 3 میلیون تومان می شود.

تزئینات بیرون خودرو:

رینگ و لاستیک: قیمت رینگ و لاستیک در کمترین حالت ممکن 800 هزار تومان آب می خورد. برای کیفیت بهتر باید تا حدود 4 میلیون تومان خرج کنید. استفاده از رینگ و لاستیک پهن به احتمال زیاد اتومبیل را از گارانتی خارج می کند.

سان روف: سانروف های برقی بین 300 تا 550 هزار تومان قیمت دارند.

رکاب: نصب رکاب بین 30 تا 700 هزار تومان خرج دارد. تعویض سپر نیز بین 30 هزار تا 2 میلیون تومان است.

چراغ: تعویض کاسه چراغ هزینه ای معادل 30 هزار تا 400 هزار تومان برای شما در برخواهد داشت. البته بین 50 تا 150 هزار تومان هم می توانید برای نصب چراغ زنون کنار بگذارید.

رنگی کردن شیشه ها: 8 تا 15 هزار تومان خرج دارد.

آینه اسپرت بغل: قیمتشان از 13 هزار تومان شروع می شود و برای مدل های الکترونیکی به 180 هزار تومان هم می رسد.

گذاشتن سر اگزوز یا تعویض انبار صدا: بین 9 تا 200 هزار تومان خرج دارد. معمولا از جنس آلیاژهای کروم و نیکل است.

هزینه فلاپ کش: بین 20 تا 120 هزار تومان تخمین زده می شود. قیمت فلاپ ها آلمان و اتریش در بازار نسبت به سایر مارک ها گران تر است و طبق معمول همیشه جنس چین با قیمت پایین تر در بازار فروخته می شود.

تزئینات درون خودرو:

سیستم صوتی: در ایران حرف اول را می زند. شامل آمپلی فایر (تقویت کننده صدا)، ساب بوفر، باند و خازن است. این سیستم ها براساس مارک و کیفیت، بین 400 هزار تا 5 میلیون تومان قیمت دارند.

روکش: قیمتی بین 50 تا 500 هزار تومان دارد که خرج کردن بیش از 300 هزار تومان برای روکش کاملا اشتباه است. روکش چرم بهترین نوع است.

صندلی اسپرت: مارک های شناخته شده Momo و Sparco تا 600 هزار تومان قیمت دارند.

فرمان: فرمان های اسپرت بین 45 تا 600 هزار تومان قیمت دارند.

دسته دنده (لور دنده): قیمتی بین 8 تا 50 هزار تومان دارد.

نشانگرهای جلو داشبورد: مدل های تا 300 هزار تومان هم در بازار موجود است. نوع LED دار، بهترین نوع است.

در آخر، می توانید داشبورد، سینه خودرو و در ها را همرنگ با روکش ها کنید که این هم با قیمتی حدود 15 تا 150 هزار تومان قابل انجام است.

                                                                                                                             www.carnp,.com

                                                                                                                             www.tuning shop.ir

kalhor 09397702670

mohammadi 09909579912