معرفی سیستم احیای ترمز مزدا
مزدا اولین سیستم احیای ترمز دنیا بر اساس خازن‌های الکتریکی دولایه را رونمایی کرد.نوشته شده توسط رسول چراغی. ارسال شده در وسایل نقلیه
از آنجا که این مطلب تاحدودی تخصصی است، ابتدا به توصیف برخی از اصطلاحات و تعاریف می‌پردازم. حتی اگر قصد خواندن مطلب به طور کامل را ندارید، بد نیست با این اصطلاحات علمی آشنا شوید.
خازن الکتریکی دولایه یا EDLC که با نام‌های supercapacitor، supercondenser و ultracapacitor شناخته می‌شود، یک خازن الکتروشیمیایی با چگالی انرژی نسبتا بالا است. چگالی انرژی یا energy density عبارتی است که برای میزان انرژی ذخیره شده در یک سیستم یا منطقه‌ای از فضا بر واحد حجم استفاده می‌شود. چگالی انرژی این گونه خازن‌ها معمولا صدها برابر خازن‌های الکترولیتی معمولی است. این خازن‌ها نسبت به باتریها و پیل‌های سوختی نیز دارای چگالی توان بالاتری هستند.
در حالیکه تویوتا در سال ۲۰۰۷ خودروی Tokachi را با خودروی سوپرا مسابقه‌ای مجهز به یک سیستم احیای ترمز مبتنی بر سوپرخازن (supercapacitor) شارژ شونده‌ی سریع به کار گرفت، ظرفیت باتری ، یک حد وسط برای خودروهای تولیدی به حساب می‌آمد و خودرو همچنان تا حدود زیادی به باتری وابسته بود. اکنون مزدا سیستمی را با نام i-ELOOP یا چرخه‌ی هوشمند انرژی (intelligent energy loop) به کار گرفته است. این سیستم، برای ذخیره‌ی موقت انرژی بازیافت شده از طریق احیای ترمز، از یک خازن الکتریکی دولایه به جای باتری بهره می‌جوید.
سیستم احیای ترمز اکنون در اکثر وسایل نقلیه‌ی الکتریکی و الکتریکی هیبرید استفاده می‌شود. سیستم احیای ترمز ، برای شارژ کردن مجدد باتریها حین شتاب‌گیری منفی (ترمز) خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. انرژی بازیافت شده، بعدا می‌تواند مجددا توسط موتور الکتریکی به کار گرفته شود. ویژگی اصلی i-ELOOP این است که برای استفاده در خودروهای مجهز به موتور احتراق داخلی‌ای ساخته شده است که برای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی داخل خودرو، سیستم‌های صوتی و دیگر تجهیزات الکتریکی که نیاز به انرژی اضاف دارند به کار می‌رود. با این سیستم جدید مزدا، سیستم‌های مذکور دیگر به باتری یا موتور الکتریکی نیاز ندارند و انرژی خود را از خازن می‌گیرند.
مزدا ادعا می‌کند که سیستم i-ELOOP اکونومی سوخت وسیله نقلیه را تحت شرایط واقعی رانندگی و همچنین شرایط کنونی شتاب‌گیری و ترمز، تا ۱۰% افزایش می‌دهد.
i-ELOOP از دستگاه تولید برق متناوب متغیر ۱۲-۲۵ ولت استفاده می‌کند که قبل از رفتن به حالت EDLC یا خازن الکتریکی دولایه با مقاومت کم برای ذخیره سازی انرژی، تا ۲۵ ولت افزایش پیدا می‌کند. از آنجا که خازن‌ها بسیار سریع‌تر از باتریها شارژ یا دشارژ می‌شوند، خازن به کار رفته در i-ELOOP می‌تواند در طی چند ثانیه، تماماً شارژ شود. سپس یک مبدل (کانورتر) DC به DC ولتاژ را از ۲۵ به ۱۲ ولت کاهش می‌دهد و سپس به مصرف کننده‌های موجود در خودرو می‌فرستد. در مواقع لازم، سیستم مذکور برای شارژ باتری وسیله نقلیه نیز عمل کند.
هدف مزدا از ساخت این سیستم، به کار گیری آن در برخی از خودروهای مزدا بوده است تا به جای ساخت خودروهای هیبرید الکتریکی، کارایی و بازده خودروهای احتراق داخلی را افزایش دهد. به گفته‌ی مزدا، سیستم i-ELOOP از اول سال ۲۰۱۲ در خودروهایش به کار گرفته خواهد شد.
رسول چراغی
www.pichgooshti.com