جزئیات شگردهای باور نکردنی جدید قاچاق سوخت/ گازوئیل در صدر لیست قاچاقچیان سوخت

با افزایش طرحهای پیشگیری دولت، قاچاقچیان سوخت شگردهای جدیدی را برای انحراف فرآورده های نفتی در دستور کار قرار داده‌اند که این روزها گازوئیل در صدر لیست قاچاقچیان سوخت قرار گرفته است.
به گزارش خبرنگار مهر، اجرای قانون هدفمندی یارانه ها و اصلاح قیمت سوخت منجر به کاهش حدود 7 تا 23 درصدی در مصرف فرآورده های مختلف نفتی شده است.

بر این اساس در هفت ماهه نخست اجرای قانون هدفمندی یارانه ها گازوئیل و نفت سفید با بیشترین کاهش مصرف روبرو بوده به طوری که در این مدت متوسط مصرف روزانه گازوئیل پنج درصد و نفت سفید بیش از 20 درصد کاهش یافته است.

از سوی دیگر، با وجود آنکه قیمت تمامی فرآورده های نفتی با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها افزایش یافته است اما در شرایط فعلی قیمت سوخت مایع در ایران هنوز با برخی از کشورهای همسایه فاصله دارد و این تفاوت قیمت منجر به صفر شدن قاچاق سوخت مایع در سطح کشور نشده است.

در سالهای اخیر با وجود افزایش طرحهای پیشگیری و مقابله با قاچاق سوخت، اما قاچاقچیان سوخت هم با اجرای طرح ابتکارانه به نوعی به این تجارت سودآور خود ادامه می دهند.

به عبارت دیگر، پس از کشف و شناسایی شبکه های لوله کشی در برخی از اسکله های غیر مجاز حاشیه خلیج فارس که امکان انتقال سوخت مایع را به طور مستقیم از مخازن ساحلی به لنج و با نفتکشها فراهم می کرد، قاچاقچیان سوخت با تشدید طرحهای پیشگیری دولت، پروژه های جدیدی را برای انحراف فرآورده های نفتی تعریف و اجرایی می کنند.

در حال حاضر هیچ گونه آمار رسمی و دقیقی درباره میزان قاچاق سوخت مایع در سطح کشور وجود ندارد اما آمار کشفیات در هفت ماهه نخست اجرای قانون هدفمندی یارانه ها نشان می دهد که قاچاق سوخت به هیچ وجه صفر نشده است.

جزئیات قاچاق سوخت مایع از مخازن نیروگاهها

به گزارش مهر، یکی از روشهایی که اخیرا قاچاقچیان برای انحراف فرآورده های نفتی مورد استفاده قرار می دهند استفاده از ذخایر فرآورده نفتی نیروگاهها و به ویژه گازوئیل است.

بر این اساس، با توجه به اینکه آموزش کافی برای متصدیان تحویل سوخت مایع نفتکشهای جاده پیما در محل مخازن نیروگاهها داده نشده است، برخی از افراد سودجو با استفاده از ناآگاهی متصدیان تحویل فرآورده نفتی، کل محموله نفتکش را در مخازن نیروگاهها تخلیه نمی کنند.

با توجه به اینکه در مخازن ذخیره سازی نیروگاهها چندین هزار و حتی میلیون لیتر گازوئیل و نفت کوره ذخیره سازی شده است کسری چند هزار لیتری عدم تحویل محموله نفتکش جاده پیما به مخازن مشخص نمی شود.

اختلاف در تعیین سوخت مصرف کنندگان واقعی

یکی دیگر از مهمترین دلایل وجود قاچاق سوخت با وجود راه اندازی سامانه هایی همچون تجارت آسان و شناسایی مصرف کنندگان واقی فرآورده نفتی، اختلاف نظر بین مسئولان مختلف محلی در تعیین سهمیه سوخت مایع هر یک از مصرف کنندگان صنعتی، کشاورزی، چاههای آب و مرغداری ها است.

با وجود تعیین سهمیه مناسب توسط یک دستگاه متولی، مصرف کنندگان با انجام برخی از نامه نگاری ها به مسئولان محلی عملا سوخت بیشتری دریافت می کنند که این افزایش سهمیه ها منجر به انحراف فرآورده نفتی می شود.

انحراف گسترده سهمیه سوخت در بخش کشاورزی

یکی دیگر از روشهای جدید قاچاقچیان سوخت مایع، خرید فرآورده های نفتی چاههای کشاورزی، ادوات و ماشین آلات کشاورزی با قیمتهای نیمه یارانه ای از کشاورزان است.

بر این اساس، پس از تحویل سهمیه سوخت مایع با قیمتهای یارانه ای و نیمه یارانه ای به کشاورزان، افراد سودجو این فرآورده نفتی یارانه ای را با قیمتی مناسب خریداری می کنند و سپس از مبادی مرزها به طرف خارجی می فروشند.

به عبارت دیگر قاچاقچیان فرآورده نفتی را به صورت بشکه ای خریداری و جمع آوری می کنند و سپس در قالب محموله های چند هزار تنی خارج از شبکه عرضه می کنند.

در حال حاضر چانه زنیهای متعددی بین وزارت جهاد کشاورزی و برخی از دستگاهها برخی اختصاص سهمیه سوخت به کشاورزان انجام می شود اما عملا بخشی از این فرآورده به دلیل عدم نظارت دقیق مجموعه وزارت جهاد کشاورزی به دست افراد سود جو می افتد.

باک‌های مخفی و چند هزار لیتری در اتوبوسهای مسافربری

در سالهای اخیر با عرضه کارتی گازوئیل به کامیون و اتوبوسها تا حدودی از انحراف این فرآورده استراتژیک نفتی جلوگیری شده است اما با تعیین قیمت آزاد 350 تومانی برای گازوئیل هنوز اختلافی 500 تا 700 تومانی با کشورهای همسایه وجود دارد.

از این رو بررسی دستگاههای نظارتی و بازرسی نشان می دهد که در برخی از اتوبوسهای برون شهری باکهایی سه تا پنج هزار لیتری ایجاد شده است به طوری که 50 درصد از کل حجم این اتوبوسها را باک تشکیل می دهد و صندلی ها بر روی این مخزن بزرگ قرار می گیرند.

با این روش جدید قاچاقچیان با خرید گازوئیل آزاد و نامحدود 350 تومانی با کارتهای جایگاه داران، گازوئیل را خارج از شبکه به افراد متقاضی عرضه می کنند.

آمارهای رسمی نشان می دهد که در شرایط فعلی گازوئیل پر طرفدارترین فرآورده نفتی برای قاچاقچیان سوخت است و پس از آن نفت سفید و نفت کوره در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.

 واکنش ها به بنزین 1100 تومانی

دنیای اقتصاد- 100تومان،400 تومان، 700 تومان، 800 تومان حالا شایعه بنزین لیتری 1100 تومانی است. اما آیا بازار کشش این قیمت را دارد؟
مردم کوچه و خیابان می‌گویند:« وقتی می‌خواهند یک چیزی را گران کنند، اول شایعه آن را می‌اندازند و بعد از اینکه شایعه دست به دست تکرار شده و «یک کلاغ و چهل کلاغ» شد، بعد آن را گران می‌کنند.

فراتر از این باور عمومی، اولین بار ایده افزایش قیمت بنزین را یک نماینده تهران مطرح کرده است. رییس کمیسیون طرح تحول اقتصادی مجلس «غلامرضامصباحی‌مقدم» به پایگاه خبری «خبرآنلاین» می‌گوید:«در سال جاری و در سه ماه پایانی سال، اگر دولت قیمت برخی از حامل‌های انرژی مانند بنزین را تغییر دهد و بنزین 400 تومان را به 700 تومان برساند و احیانا بنزین 700 تومان را با قیمت 1100 تومان عرضه کند، درآمد بیشتری را به دست خواهد آورد و این درآمد بیشتری که دولت کسب می‌کند برای دوبخش هزینه می‌شود؛ یکی تولیدکنندگان و دیگری بخش سلامت.»اما از آنجایی که قیمت اعلام شده بسیار با قیمت کنونی تفاوت دارد، موضوعی شده که یک خبرگزاری با یکی از منابع معتبر خبری در بازار گفت‌وگو کند.رییس سندیکای جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور با تاکید بر اینکه در حال حاضر بازار کشش خرید بنزین 1100 تومانی را ندارد، گفت:«پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، فروش جایگاه‌های سوخت حدود 30 درصد کاهش یافته است.»«بیژن حاج محمد رضا» در گفت‌وگو با «مهر» درباره احتمال افزایش قیمت بنزین به لیتری یک هزار و یکصد تومان گفت:«در شرایط کنونی یکی از مهم‌ترین مشکلات پیش‌روی جایگاه‌های سوخت افزایش قیمت بنزین و کاهش فروش در جایگاه‌های سوخت است.»رییس سندیکای جایگاهداران سوخت سراسر کشور با تاکید بر اینکه هم‌اکنون بنزین سهمیه‌ای 400 تومانی ماهانه خودروها پاسخگوی نیازهای خودروهای شخصی به طور کامل نیست، تصریح کرد:«کاهش سهمیه‌ها منجر به سوخت‌گیری ناقص خودروها و افزایش تراکم خودروها در جایگاه‌های سوخت شده است.»وی از کاهش 30 درصدی فروش سوخت در جایگاه‌ها پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و افزود: بالا رفتن و گرانی قیمت بنزین منجر به عدم سوخت‌گیری کامل خودروها در جایگاه‌های سوخت شده است.این مقام مسوول با تاکید بر اینکه در حال حاضر جایگاه‌های سوخت با مشکلات متعدد اقتصادی روبه‌رو هستند، خاطر نشان کرد: «در شش ماه گذشته متوسط سوخت‌گیری خودروهای داخلی و خارجی در جایگاه‌ها به کمتر از 30 لیتر در هر نوبت مراجعه به جایگاه کاهش یافته است.»«حاج محمد رضا» با اعلام اینکه بازار داخلی در شرایط کنونی به هیچ وجه آمادگی افزایش قیمت بنزین را ندارد، خاطر نشان کرد:«باید همزمان با افزایش قیمت، زیرساخت‌های این اصلاح قیمت سوخت هم در جایگاه‌ها فراهم شود.» رییس سندیکای جایگاهداران سراسر کشور در پایان خاطرنشان کرد:« افزایش قیمت بنزین با توجه به کاهش مصرف احتمالی منجر به ورشکستگی اکثر جایگاه‌های سوخت در سراسر کشور خواهد شد.»
در همین حال «محمدرضا حسین‌نژاد»، سخنگوی کمیسیون عمران اخیرا در مجلس با بیان اینکه افزایش قیمت هر لیتر بنزین به 1100 تومان غیرممکن و غیرقانونی است، ‌گفته است:«قیمت مصوب و موکد مجلس برای بنزین سهمیه‌ای و آزاد برای هرلیتر به ترتیب 400 و 700 تومان است.»نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد:«قیمت فوب بنزین درمنطقه خلیج فارس کمتر از 700 تومان و تقریبا با نرخ کنونی بنزین آزاد برابر است.»وی، ادامه داد:«افزایش قیمت بنزین تبعات بسیاری در ساختار اقتصادی کشور به دنبال دارد که با توجه به شرایط مالی و قدرت خرید کنونی مردم، چندان مطلوب به نظر نمی‌آید.»
«حسین‌نژاد» با بیان این که قیمت هر لیتر بنزین در بیشتر کشورهای اروپایی معادل یک‌هزار و 170 تومان ایران است،‌ تاکید کرد:«قرار نیست تعیین نرخ حامل‌های انرژی در کشور ما بر اساس تصمیم‌ کشورهای اروپایی باشد، زیرا مواد اولیه و وضعیت تولید آن در هر منطقه متفاوت است.»به گزارش خبرنگار ما، در حالی شایعه افزایش قیمت بنزین بر سر زبان‌ها افتاده است که به گفته برخی از کارشناسان، با افزایش مجدد قیمت این محصول راهبردی، قیمت آن فراتر از قیمت فوب خلیخ فارس رفته یا مغایر با قانون هدفمندی یارانه بوده و به نوعی گران‌فروشی این محصول محسوب می‌شود. افزون بر اظهارات رییس جایگاهداران در خصوص سوخت گیری ناقص خودرو‌ها، کارشناسان براین باورندکه برخلاف برنامه دولت ،بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها،روند توسعه حمل‌ونقل شهری به گونه‌ای نبودکه افراد جامعه به استفاده از ناوگان حمل‌ونقل شهری روی آورند و استفاده از خودروی شخصی کاهش پیدا کند، با وجود افزایش از قیمت 100 به 400تومان همچنان استفاده خودروهای شخصی تداوم دارد و افزایش مجدد قیمت بنزین، نرخ کرایه حمل‌ونقل شهری را افزایش می‌دهد.