افزایش تردد گذر موقت‌ها در کشور

مژگان میرزایی

از دهه‌های گذشته، انحصار در صنعت خودروسازی کشور از سویی و تعرفه بالای واردات خودرو از سوی دیگر، مردم را به دیدن خودروهای قدیمی‌ و از رده خارج شرکت‌های معتبر خودروسازی دنیا عادت داده است، هر چند از سه سال گذشته با افزایش حجم واردات خودرو، پای برخی از خودروسازان آسیایی به کشور باز شده، اما ...



با این حال طی چند ماه گذشته تردد این خودروها در کشور افزایش یافته و خودروهایی مانند ‌هامر، لامبورگینی، فراری و ... را می‌توان به طور محدود در اتوبان‌ها و خیابان‌های تهران، مشاهده کرد.
حضور این خودروها، آن‌هم با پلاک موقت، تنوعی در بازار خودرو کشور که مملو از خودروهای آسیایی و داخلی است بوجود آورده است. به طوری که بازار فعلی خودرو کشور کمی ‌رقابتی به نظر می‌رسد. اما با نگاهی به پلاک خودروهای مذکور که سرآمد خودروهای تولیدی دنیا هستند، متوجه گذر غیر دایمی‌ آنها می‌شویم.
بر اساس آیین‌نامه واردات خودرو که در تیر ماه سال 82 به تصویب رسیده، ورود خودروهایی که موفق به اخذ مجوز از سوی سازمان بهینه‌سازی و مصرف سوخت، موسسه استاندارد و سازمان محیط‌زیست شوند به کشور بلامانع است.
اما خودروهایی که موفق به اخذ مجوز از سوی مراکز مذکور نشوند تنها به صورت موقت و برای مدت زمانی در حدود سه ماه می‌توانند وارد کشور شوند. هر چند ورود خودرو برای مدت زمانی در حدود سه ماه شاید ارزش دردسرهای اخذ پلاک موقت را نداشته باشد، اما با این حال علاقه‌مندان به این گونه خودروها همچنان در پی دریافت مجوز برای ورود خودروهای به روز دنیا هستند.

 عکس از GFactor Co 
از سوی دیگر و بر اساس آیین‌نامه واردات خودرو، وارد‌کنندگان خودرو علاوه بر اخذ مجوز از سوی سازمان‌های مربوطه ملزم به ارائه خدمات به خودروهای وارداتی نیز هستند که می‌توان این شرط را بزرگترین سد برای ورود خودروهای همچون‌هامر، لامبورگینی، فراری و ... دانست زیرا ارائه خدمات مستلزم داشتن نمایندگی در کشور است که هم‌اکنون اینگونه خودروها در کشور نمایندگی برای ارائه خدمات ندارند
و به این ترتیب این خودروها امکان ورود به صورت دائم در کشور را ندارند و تنها می‌توانند به صورت موقت وارد کشور شوند. این در حالی است که هم‌اکنون در برخی از نمایشگاه‌های خودروهای خارجی خودروهای مذکور با پلاک دائم دیده می‌شود که پلاک دائم از سوی آنها به هماهنگی با برخی از نمایندگی‌های معتبر که در کشور به خودروهای وارداتی خدمات پس از فروش ارائه می‌دهند، برمی‌گردد. به طوری که وارد‌کنندگان شخصی از طریق نمایندگی‌های ثبتی و قانونی در کشور اقدام کرده و مجوز خدمات پس از فروش را دریافت می‌کنند و به این طریق موفق به شماره‌گذاری دائم در کشور می‌شوند.
اما اینکه خودروها را با چه شرایطی می‌توان به صورت گذر موقت وارد کشور کرد شاید سوال بسیاری از علاقه‌مندان به خودروهای به روز دنیا باشد.
ملکی، مدیرکل گمرک جنوب تهران در این خصوص می‌گوید: بر اساس بخش‌نامه واردات خودرو افرادی که حداقل شش ماه خارج از کشور زندگی کرده باشند، می‌توانند وسیله نقلیه خود را به صورت دفترچه کارنه دوپاساژ (کارنه دوپاساژ در حقیقت گذرنامه وسیله حمل‌ونقل جاده‌ای است که به‌عنوان ورود موقت به کشور مقصد از کشور مبدا صادر می‌شود) یا از طریق دریافت پروانه از مرزهای کشور به صورت موقت وارد کشور کنند.
مدیرکل گمرک جنوب تهران در خصوص هزینه‌ای که متقاضیان دریافت مجوز تردد موقت باید پرداخت کنند نیز اظهار داشت: از افرادی که با دفترچه کارنه دوپاساژ، خودرو وارد کشور می‌کنند هزینه‌ای بابت تردد دریافت نمی‌شود اما افرادی که از طریق دریافت پروانه از مرزهای کشور اقدام به ورود خودرو می‌کنند باید در مرز کشور تضمین، وجه نقد یا بن بیمه به عنوان وجه‌الضمان بگذارند تا بتوانند خودرو خود را وارد کشور
کنند. از سوی دیگر و بر اساس آیین‌نامه واردات خودرو، ورود خودرو از 15 کارخانه بزرگ خودروساز جهان مانند تویوتا، بی‌ام‌و، بنز، نیسان، میتسوبیشی، هوندا، فورد، جی ام، پژو، مزدا،رنو، سیتروئن، سوبارو، کیا، فولکس واگن و فیات به کشور مجاز است، اما خودروهای تولیدی در این شرکت‌ها نیز باید بتواند مجوزهای لازم از سوی سازمان‌های ذی ربط را دریافت کنند.
ملکی در این خصوص می‌گوید: بر اساس سیاستی که دولت دارد اجازه تردد به برخی خودروها داده نمی‌شود که به همین منظور نیز کمیته خودرو در وزارت صنایع لیست خودروهایی که مجاز نیستند وارد کشور شوند را به گمرکات ارسال می‌کند و گمرکات بر اساس این لیست مجوز ورود دائم یا موقت را صادر می‌کنند.
سعید عباسی‌پور، رییس تنظیم مقررات اداره کل مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه و تجارت نیز در خصوص اینکه چه خودروهایی مجاز هستند وارد کشور شوند، می‌گوید: بر اساس آیین‌نامه ضوابط واردات خودرو، خودروهایی مجاز به واردات هستند که بتوانند چهار شرط خدمات پس از فروش، استاندارد، محیط زیست و آلودگی هوا را پاس کنند که این چهار شرط مستلزم یکدیگر می‌باشند.
به گفته عباسی‌پور مجوز باید از سوی سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت، موسسه استاندارد و سازمان محیط زیست صادر شود که اکثر خودروهایی که به صورت گذر موقت وارد کشور می‌شوند توان اخذ مجوز از سوی سازمان‌های مذکور را دارند، اما شرط اصلی برای واردات، خدمات پس از فروش است و وارد‌کننده باید حداقل تعهد بدهد تا 10 سال به خودرو وارداتی خدمات ارائه کند که این امر نیز نیازمند داشتن نمایندگی در کشور است.
تردد حداکثر سه ماه
مدیرکل گمرک جنوب تهران در خصوص اینکه خودروهای گذر موقت چه مدت زمان اجازه تردد در کشور را دارند عنوان کرد: کارنه دوپاساژهای صادره از کشورهای حوزه خلیج‌فارس توسط گمرکات مرزی برای یکبار و به‌مدت تعیین شده در کارنه (حداکثر سه ماه) می‌توانند مجوز تردد دریافت کنند که این مجوز قابل تمدید نمی‌باشد.
وی در ادامه می‌گوید: اما برای دفترچه‌های کارنه دوپاساژ که از سوی سایر کشورها صادر شده باشد مالک خودرو با ارائه اصل گذرنامه و در صورتی که در مدت زمان ورود موقت از کشور خارج نشده باشند و گذر‌نامه آنها فاقد مهر خروج باشد و به شرط آنکه از مدت اعتبار کارنه دوپاساژ آنها نگذشته باشد می‌توانند حداکثر برای سه ماه نسبت به تمدید مجوز خود اقدام کنند که در صورت داشتن این شرایط صدور گواهی تردد نیز بیش از شش ماه نخواهد بود