سهم‌ بنزین آزاد در سبد مصرفی افزایش می‌یابد

پایان بودجه با اعتراض دولت


دنیای اقتصاد- بودجه سال 1388 روز پنج‌شنبه درحالی به تصویب نهایی رسید که براساس یکی از مهم‌ترین بندهای آن، بنزین سهمیه‌بندی در سال آینده هم با فرمول سال 1387 تداوم خواهد یافت؛ یعنی بنزین سهمیه‌ای با هر لیتر 100تومان و بنزین آزاد هم به قیمت روز (حدود 400تومان فعلی) به مصرف‌کنندگان عرضه خواهد شد؛ مجلس تصویب کرده است که در سال 88 یارانه بنزین و گازوئیل وارداتی صفر شود و هیچ پولی به بنزین و گازوئیل وارداتی اختصاص نخواهد یافت؛ نتیجه این مصوبه آن خواهد بود که بنزین سهمیه‌ای ماهانه از 120 لیتر فعلی به حدود 80 لیتر یا کمتر، کاهش خواهد یافت.گازوئیل نیز به قیمت هر لیتر 165ریال و به صورت کارتی عرضه خواهد شد. تصمیم مجلس، اعتراض شدید دولت را به دنبال داشت. رحیم ممبینی، از مقامات معاونت برنامه‌ریزی ریاست‌جمهوری که به عنوان نماینده دولت در مجلس حضور داشت، اعتراض دولت را به مجلس اعلام کرد و بودجه مصوب را نه لایحه ارائه شده از سوی دولت، بلکه طرح جدید نمایندگان دانست.امیر منصور برقعی، معاون برنامه‌ریزی ریاست‌جمهوری هم اعتراض شدید خود را به بودجه مصوب مجلس بیان کرد و منابع پیش‌بینی شده در آن را غیرقابل تحقق دانست.


تصویب نهایی بودجه 88 با بنزین سهمیه‌ای
مقامات دولت اعتراض شدید خود را به مجلس به‌خاطر تغییرات لایحه بودجه اعلام کردند 
بالاخره پس از کش و قوس‌های فراوان لایحه بودجه سال 1388 با 166 رای موافق به تصویب نهایی مجلس رسید و برای اظهارنظر به شورای نگهبان ارسال شد.
محمدرضا باهنر، نایب‌رییس مجلس در جلسه علنی روز پنج‌شنبه اعلام کرد که کمیسیون تلفیق صبح روز دوشنبه و جلسه علنی مجلس بعدازظهر دوشنبه (26 اسفندماه) برگزار می‌شود تا ایرادات احتمالی شورای نگهبان به بودجه مصوب مجلس مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد؛ اما در آخرین روز از بررسی بودجه اتفاق مهمی افتاد و آن تعیین تکلیف قیمت برخی از حامل‌های انرژی از جمله بنزین و گازوئیل بود.
در این راستا مجلس تصویب کرد که سال آینده بنزین سهمیه‌بندی لیتری 100 تومان و بنزین وارداتی به صورت آزاد و به قیمت روز (حدود 400 تومان فعلی) عرضه گردد.
البته مجلس تصویب کرده است که هیچ یارانه‌ای برای واردات بنزین اختصاص نیابد که به گفته محمدمهدی مفتح، مخبر کمیسیون تلفیق بر این اساس بنزین سهمیه‌ای از 120 لیتر به حدود 80 لیتر کاهش خواهد یافت.
همچنین بر اساس مصوبه مجلس، گازوئیل نیز صرفا با کارت هوشمند سوخت و به قیمت هر لیتر 165ریال (قیمت سال 87) به مصرف‌کنندگان ارائه می‌شود. مصوبه مجلس بر اساس پیشنهادی بود که کمیسیون تلفیق آن را به عنوان جایگزین بند الحاقی 31 در بودجه (لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها) به صحن علنی ارائه کرده بود. نمایندگان روز دوشنبه هفته گذشته بخش مربوط به یارانه‌ نقدی و گران کردن یکباره حامل‌های انرژی را از لایحه بودجه حذف کردند که با این حذف سقف درآمدهای دولت به میزان 8هزارو 500میلیارد تومان کم شد که نمایندگان برای جبران کسری درآمد دولت تصویب کردند به میزان 8هزارو 500میلیارد تومان بودجه عمرانی سال 88 کاهش یابد. همچنین از آنجا که وضعیت عرضه انرژی به ویژه بنزین و گازوئیل مبهم باقی‌مانده بود، نمایندگان وارد عمل شدند و تصویب کردند وضعیت سال 87 در سال 88 نیز تکرار شود؛ با این تفاوت که دولت دیگر برای واردات بنزین و گازوئیل یارانه پرداخت نکند.
بر اساس این مصوبه استفاده از هر محل و منابع بودجه کل کشور برای پرداخت یارانه واردات بنزین به هر صورت برای دولت ممنوع است. بر این اساس بنزین یارانه‌ای در سال 88 کماکان لیتری 100 تومان و گازوئیل با کارت هوشمند سوخت لیتری 165ریال عرضه خواهد شد.
به گفته تعدادی از نمایندگان با این مصوبه میزان سهمیه کاهش خواهد یافت و در این صورت این مجلس است که باید درباره کاهش سهمیه بنزین و افزایش قیمت‌ها که در پی حذف یارانه بنزین وارداتی ایجاد می‌شود، پاسخگو باشند. رحیم ممبینی، معاونت بودجه معاونت برنامه‌ریزی ریاست‌جمهوری که به عنوان نماینده دولت در جلسه علنی مجلس حاضر بود در انتقاد به مصوبه مجلس گفت: عرضه روزانه 23میلیون لیتر بنزین آزاد در سال 88 باعث بروز شوک قیمتی در بازار خواهد شد. وی گفت: اقشار آسیب‌پذیر بیشترین صدمه را از این شوک قیمتی خواهند دید.
معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری با اشاره به تولید روزانه 45میلیون لیتر بنزین در کشور و واردات 23میلیون لیتر اظهار داشت: در صورت توزیع بنزین تولید داخل با قیمت 100 تومان و به شکل سهمیه‌بندی، سهمیه خودروهای شخصی به 75 لیتر کاهش یافته و در عوض عرضه بنزین آزاد به شدت افزایش خواهد یافت.
معاون بودجه با اشاره به اینکه هم‌اکنون 2 تا 3درصد بنزین توزیعی در کشور با قیمت آزاد عرضه می‌شود، افزود: در صورت تصویب مصوبه تلفیق 23میلیون لیتر بنزین به صورت آزاد و با قیمت 400 تومان عرضه شده و سهم بنزین آزاد به 30درصد خواهد رسید.
وی یادآور شد: ممکن است نمایندگان عنوان کنند عرضه بنزین آزاد هم‌اکنون بین مردم در جریان است؛ اما ما آمار رسمی در این رابطه نداریم.
وی تاکید کرد: هرگونه افزایش قیمت عملا تورم واقعی و تورم انتظاری درپی داشته و براین اساس دولت موافق تصویب مصوبه کمیسیون تلفیق نیست. این در حالی بود که نمایندگان مدافع تداوم وضع موجود معتقد بودند که تداوم ارائه یارانه انرژی کسری 10هزار میلیارد تومانی برای بودجه 88 درپی دارد.
تعیین قیمت برق و گاز به عهده دولت گذاشته شد
اما بند «ب» پیشنهاد کمیسیون تلفیق به نحوه تعیین قیمت دیگر حامل‌های انرژی از جمله برق و گاز اختصاص می‌یافت که بر مبنای این پیشنهاد یارانه برق و گاز از مازاد عواید فروش نفت تامین می‌شد. نمایندگان مجلس این بخش از پیشنهاد کمیسیون تلفیق را به دلیل آن که آن را درآمدی می‌دانستند و قبلا بخش‌های درآمدی بودجه را تصویب کرده بودند، از دستور کار خارج کردند.
نمایندگان این پیشنهاد را برخلاف قانون اساسی و قانون برنامه دانسته و این موضوع را به دفعات به رییس مجلس تذکر دادند که علی لاریجانی نیز این اخطارها را وارد دانست و آن را به رای نمایندگان گذاشت که بر این اساس این بخش از پیشنهاد از دستور کار مجلس خارج شد. نمایندگان تذکردهنده از جمله جمشید انصاری، محمد دهقان و امیدوار رضایی بر این باور بودند؛ اولا این پیشنهاد چون 6هزار میلیارد تومان به سقف درآمدهای دولت می‌افزاید، به دلیل بسته شدن بخش درآمدهای دولت در لایحه بودجه امکان طرح ندارد و ثانیا درآمدهای نفتی باید به حساب خزانه واریز شده و از آنجا هزینه شود و نمی‌توان بدون واریز به حساب خزانه آنها را هزینه کرد که جایگاه این موضوع در پیشنهاد تلفیق روشن نشده بود. درپی این حذف ستار هدایت‌خواه در تذکری به لاریجانی گفت: از آنجا که نه به دولت برای برق و گاز یارانه دادیم و نه اجازه افزایش بها را، به این ترتیب دولت 6هزار میلیارد تومان متضرر می‌شود. وی از لاریجانی خواست تا این موضوع را تعیین تکلیف کند. لاریجانی هم در پاسخ گفت: دولت می‌تواند پیشنهادات خود را برای تعیین قیمت گاز و برق به مجلس ارائه کند. البته در آخرین لحظاتی که بودجه در حال بررسی بود، رحیم ممبینی به عنوان نماینده دولت بار دیگر نسبت به تغییرات لایحه بودجه اعتراض شدید‌اللحن کرد و گفت: بودجه 88 دیگر لایحه دولت نیست، بلکه به طرح پیشنهادی نمایندگان تبدیل شده است. لاریجانی اما در پاسخ به این اظهارات با لبخند گفت که شما اگر مخالف ماده یا پیشنهادی هستید، مخالفتتان را مطرح کنید و از موضوع خارج نشوید.
به هر حال پس از این بحث و بررسی‌های پنج روزه بود که ماده واحده بودجه 88 و تبصره‌ها و ردیف‌های آن به رای مجلس گذاشته شد و از میان 194نماینده حاضر در مجلس با 166رای موافق، 15رای مخالف و 5ممتنع به تصویب رسید.
گفتنی است لایحه بودجه سال 88 کل کشور که بهمن ماه سال‌جاری با رقمی بالغ بر 282هزار میلیارد تومان توسط دولت به مجلس ارائه شد، در نهایت با رقم 279هزار میلیارد تومان تصویب شد .

دنیای اقتصاد