در بهشت سرعت

ر چند سال اخیر بازار خودروهای سوپر اسپرت رونق زیادی گرفته که این امر باعث رقابت سر سختی در بین خودروسازان مطرح جهان گردیده است، در این میان می توان به تولید اتومبیلهایی چون فراری انزو با 660 اسب بخار قدرت، پورشه کاررا GT با 605 اسب بخار و مک لارن SLR مرسدس بنز با 612 اسب بخار اشاره نمود که البته هیچ کدام یارای مقابله با بوگاتی ویرون 4/16 با 1001 اسب بخار را ندارند. بوگاتی از بدو تاسیس توسط آقای Ettore Bugatti

بعنوان سازنده خودروهای استثنایی معروف بوده و هنوز همBugatti Atlantic ساخت. دهه 1930 بعنوان گرانترین اتومبیل جهان در بازار اتومبیلهای کلاسیک مطرح است . البته همین خصوصیت بوگاتی و عدم توجه به شرایط بازار همواره باعث عدم موفقیت تجاری این شرکت بوده است.

در اواخر دهه 1930 ، بوگاتی پس از مرگ ژان بوگاتی پسر موسس شرکت در هنگام تست یک اتومبیل مسابقه ای عملاً از صحنه خودروسازی محو گردید. حدوداً 60 سال بعد گروهی سرمایه دار ایتالیایی امتیاز مارک بوگاتی را خریداری کردند و مدل Eb110 را در اوایل دهه 1990 میلادی عرضه نمودند که پر قابلیت ترین اتومبیل زمان خود گردید ولی این طرح نیز از لحاظ مالی ورشکست شد و فقط تعداد محدودی از این مدل تولید گردید.

در سال 2000 کارخانه فولکس واگن آلمان که بعنوان سازنده خودروهای با دوام و اقتصادی معروف شده، امتیاز بوگاتی را خرید تا بدین ترتیب بتواند جایگاه و پرستیژ بالاتری را کسب نماید. بوگاتی ویرون 4/16 نیز حال تلاش این گروه جهت عرضه خودروئی استثنایی و در خور نام بوگاتی می باشد .
در ابتدا شاید بهتر باشد توصیفی در مورد علل نامگذاری این مدل داشته باشیم. عدد 16 نشانگر تعداد سیلندرها و عدد 4 تعداد توربو چارجرهای آن می باشد. این خودروی 2/1 میلیون دلاری ( یک میلیارد و صد میلیون تومانی ) ـ البته در کشور ما و با احتساب عوارض و سود و حقوق بازرگانی بیش از دو میلیارد و دویست میلیون تومان خواهد بود ) قادر است در کمتر از 5/2 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر در ساعت دست یافته و برای رسیدن به سرعت 200 و 300 کیلومتر در ساعت بترتیب نیاز به 3/7 و 7/16 ثانیه زمان خواهد داشت.

 Bugatti Veyron علیرغم وزن دو تنی خود قادر است با شتاب 1/1 جی به حرکت درآید که البته چنین شتابی نه تنها بواسطه موتور پر قدرت بلکه به دلیل سیستم انتقال نیروی بسیار پیشرفته آن امکان پذیر می باشد. انتقال نیروی موتور ویرون توسط یک گیربکس 7 دنده دستی با سیستم تعویض بدون کلاچ و به هر چهار چرخ صورت می گیرد.

نکته جالب در هنگام شتابگیری ویرون این است که سرعت حرکت عقربه نشانگر سرعت با عقربه نشانگر دور موتور یکسان است.

سیستم تعلیق Veyron اساساً متشکل از اتصالات مثلثی ( جناقی ) دو گانه در جلو و عقب می باشد و برخلاف تصور تنظیم سیستم تعلیق آن ثابت می باشد و برخلاف اکثر خودروهای اسپرت امروزی تنظیم « راحت » و « اسپرت » ندارد. Bugatti برای حفظ ثبات این خودرو سه نوع تنظیم سرعت را برای آن در نظر گرفته است : تنظیم استاندارد، تنظیم هندلینگ که برای به حداکثر رساندن قابلیتهای حرکتی و ثبات خودرو در نظر گرفته شده و تنظیمی دیگر تحت عنوان Top Speed یا حداکثر سرعت. تنظیم استاندارد برای سرعتهائی تا 220 کیلومتر در ساعت در نظر گرفته شده است. در این تنظیم ارتفاع کف خودرو از سطح زمین در حدود 5/12 سانتیمتر تنظیم میشود. با لچه های دیفیوزر جلو در حالت باز قرار گرفته و اسپویلر عقب بسته می ماند. تنظیم هندلینگ برای سرعتهای بین 220 و 375 کیلومتر در ساعت در نظر گرفته شده است. در این تنظیم ارتفاع جلوی خودرو به 8/7 سانتیمتر و ارتفاع عقب خودرو به 1/9 سانتیمتر کاهش داده می شود.
در این حالت اسپویلر عقب کاملاً باز میگردد. Veyron بنحوی طراحی شده که در همه حال تقسیم وزن 55/45 ( عقب/جلو ) حفظ گردد. در تنظیم هندلینگ نیروی Down Force ) معادل 350 کیلوگرم به کمک قطعات آیرودینامیک ایجاد می شود که باعث چسبندگی خودرو به سطح جاده می شود. لازم به ذکر است که شکل عمومی یک اتومبیل مثل بال هواپیما عمل می نماید و افزایش سرعت باعث ایجاد نیروی بالا برنده ( Lift ) در زیر خودرو شده و در صورت نبود قطعات آیرودینامیک چون اسپویلرها، دیفیوزها و غیره خودرو از زمین بلند می شود. بعنوان مثال یک خودروی پراید تقریباً 800 کیلوگرمی در سرعت 150 کیلومتر در ساعت عملاً کمتر از صد کیلوگرم به سطح جاده فشار وارد می کند یعنی نیروی بالابرنده ( Lift ) ایجاد شده در زیر آن باعث سبک شدن خودرو و کاهش پایداری آن میگردد.

تنظیم سوم بوگاتی ویرون تنظیم حداکثر سرعت است و برای سرعتهای بالای 375 کیلومتر در ساعت کاربرد دارد. راننده باید برای فعال سازی این تنظیم خودرو را کاملاً متوقف نموده و کلید دومی خود را در سوئیچ مخصوص آن وارد نمایدکه این تدبیر بمنظور حصول اطمینان از بررسی برخی نکات فنی مثل فشار باد لاستیکها و غیره است، لازم به ذکر است که در صورت فعال نبودن این تنظیم حداکثر سرعت به 375 کیلومتر محدود می گردد. در تنظیم مربوط به حداکثر سرعت ویرون قادر است به حداکثر سرعت خود یعنی 407 کیلومتر در ساعت دست پیدا کند.
در تنظیم مربوط به حداکثر سرعت ارتفاع جلوی ویرون به 6/6 و عقب آن به 1/7 سانتیمتر کاهش پیدا می کند. دیفیوزر جلو کاملاً بسته و اسپویلر عقب آن کمی خوابانده می شود تا تاثیر نیروی Drag که باعث کند شدن سرعت می شود، کاهش یابد، Veyron مانند تمام خودروهای اسپرت و سوپر اسپرت جهان دارای تعلیق خشک می باشد که در جاده های ناهموار تا حدودی ناراحت کننده می باشد ضمن آنکه تایرهای Michelin PAX که مخصوص این مدل ساخته شده و ضد پنچری هستند در سرعت های پائین صدای زیادی ایجاد می کنند.
فرمان خودرو بسیار سریع می باشد و سیستم تعویض دنده آن که بوسیله اهرم هایی در پشت فرمان عمل می نماید بسیار سریع است. البته تعویض دنده با توجه به قدرت موتور 16 سیلندر W شکل آن کاملاً بی مورد است و این خودرو می تواند به راحتی در دنده 7 از دور آرام شتاب بگیرد. بوگاتی قرار است مجموعاً 300 دستگاه ویرون تولید نماید که نصف آن در شش سال آینده تحویل خواهد شد.

فضای داخل ویرون از بهترین نوع چرم پوشش یافته و با قطعات آلومینیومی تزئین شده است . صفحه نشانگرهای جلوی راننده کاملاً واضح بوده و علاوه بر نشانگر دور موتور و دیگر نشانگرهای رایج دارای نشانگری است که مقدار نیروی تولید موتور در هر لحظه را نشان می دهد. نشانگر سرعت ویرون تا 280 مایل ( 450 کیلومتر در ساعت ) مدرج شده و دل هر راننده ای را به لرزه در می آورد. با کمترین تلاش استارتر، موتور بکار می افتد و در دور آرام عملاً صدائی از آن شنیده نمی شود و پس از درگیر ساختن دنده حرکت خودرو به نرمی آغاز می شود. ویرون بر خلاف دیگر خودروهای اسپرت که دارای کلاچ خشک و سفت هستند به نرمی به راه می افتد و می توان گفت که حتی برای حرکت در داخل شهر و رفتن به سوپر مارکت نیز قابل استفاده است. ویرون از کلیه تجهیزات رفاهی استانداردخودروهای لوکس برخوردار است.

در هنگام بررسی ویرون ناگزیر باید بررسی فنی کاملی از آن بعمل آید. در این قسمت از مقاله نقطه نظرات مهندس گوردون موری (Gordon Morray ) از برجسته ترین مهندسین صنایع خودروسازی جهان و طراح خودروی Mclaren F1 در مورد بوگاتی ویرون عیناًٌ آورده شده است .
بوگاتی ویرون بدون شک حاصل هزاران ساعت کار مهندسی می باشد و برخی اجزاء آن نقطه اوج طراحی در صنعت اتومبیل سازی می باشد که از این میان می توان به موتور و سیستم انتقال نیروی آن اشاره کرد.
موتور ویرون یک شاهکار مهندسی است که با 7993 سانتیمتر مکعب حجم، 1001 اسب بخار قدرت تولید می نماید و دارای یک سیستم منحصر بفرد ضد احتراق و پیش از موعد Anti – Knock ( Knock پدیده ای است که بر اثر آن عمل انفجار مخلوط سوخت و هوا قبل از موعد و قبل از جرقه زنی بطور خود بخود انجام گرفته و باعث وارد آمدن صدمه به موتور می گردد .) سیستم انتقال نیروی آن بسیار نرم عمل می نماید و بخوبی قدرت موتور را کنترل می کند. در سیستم های نیمه اتوماتیک ( تعویض دستی بدون کلاچ ) تعویض معمو لاً خشن و خشک انجام می شود. ولی انتقال نیروی بوگاتی علیرغم تعویض بسیار سریع دنده نرم و لذت بخش است. مجموعه قوای محرکه و انتقال نیروی آن نشانگر قابلیتهای مهندسین کارخانه مادر یعنی فولکس واگن می باشد. از دیگر نوآوریهای ویرون سیستم های کنترل الکترونیک آن می باشد که عملکرد شاسی و انتقال نیرو را با یکدیگر هماهنگ می نماید. موتور و سیستم انتقال نیروی ویرون حرارث زیادی تولید می نماید که دفع آن نیازمند ده رادیاتور خنک کننده آب، روغن و هوا بوده است. این تعداد رادیاتور باعث گشته تا ظرافت آیرودینامیکی این خودرو خوشه دار شود و عللیرغم اینکه 374 اسب بخار از Mclaren F1 قویتر است فقط 20 کیلومتر در ساعت از آن سریعتر می باشد. لازم به ذکر است که نیروی Drag بمیزان مربع سرعت افزایش پیدا می نماید .
Mclaren F1 از لحاظ تئوریک برای رسیدن به حداکثر سرعت ویرون فقط به 740 اسب بخار قدرت نیاز دارد که این امر نشانگر مشکلات آیرودینامیکی بوده که مهندسان بوگاتی به دلیل نیازهای دفع حرارتی با آن روبرو بوده اند.
دست یابی به سرعتهای بالا مشکلات عدیده ای را پدید می آورد. برخی مشکلات کوچکتر مثل ثابت نگه داشتن برف پاک کن ها و جلوگیری از خم شدن آئینه ها در سرعت بالا و حتی مشکلی کوچک مثل باز شدن درپوش والو تنظیم باد چرخ می باشند. مشکلات مهمتری نیز وجود دارند مثل به بیرون مکیده شدن شیشه های پنجره در صورت باز نمودن تصادفی شیشه های پنجره در سرعتهای بالا که بدلیل شتابگیری ناگهانی هوا در ناحیه ستون A ( ستون جلو ) پدید می آید. طراحی تایر برای خودروهای سنگین و خودروهای پر سرعت بسیار پیچیده است ولی در صورت تلفیق این دو مسئله طراحی تقریباً لاینحل می گردد. وزن بوگاتی ویرون با احتساب بار آیرودینامیک وارده به آن در سرعت 400 کیلومتر در ساعت به بیش از 5/2 تن می رسد.
از نقطه نظر طراحی صرفه جوئی وزنی باید از بدو طراحی اعمال شود زیرا وزن بزرگترین دشمن یک طراح اتومبیل است. وزن در هر بخشی از دینامیک حرکتی اتومبیل بر ضد شما عمل می نماید. نسبت قدرت به وزن مهمترین نکته در قابلیتهای حرکتی یک اتومبیل است که البته درک کافی از اهمیت آن وجود ندارد. در این رابطه باید بگویم که نسبت قدرت به وزن بوگاتی 1001 اسب بخاری، کمی از مک لارن F1 کمتر است. ( باید به این نکته اشاره نمود که آقای Murray صرفاً نقطه نظرات خود را بیان نموده و ویرون در شتاب 100 ـ 0 و 200 ـ 0 و 300 ـ 0 بمراتب از Mclaren F1 سریعتر است.) که البته این امر به دلیل انتقال نیروی بهتر به هر چهار چرخ و جلوگیری از هرزگردی بی مورد می باشد.

 
در طراحی اتومبیل شش نکته اصلی باید مد نظر قرار گیرند که عبارتند از :
1 ـ ابعاد : ابعاد واقعی یا ابعادی که از ظاهر خودرو استنباط می گردد.
2 ـ ارگونومی ادوات و نشانگرهای اولیه و ثانویه، پدالها، اهرم دنده و فرمان و ...
3 ـ ابعاد فضای حمل بار، محل های نگهداری اشیاء در داخل کابین .
4 ـ قابلیت های رانندگی و راحتی آن، عملکرد موتور در ترافیک و رانندگی شهری، سبقت گیری و ...
5 ـ هندلینگ و راحتی تعلیق
6 ـ راحتی پارک نمودن.
در هنگام طراحی یک خودرو معمولی هر شش نکته فوق باید مد نظر قرار گیرد. باید اعتراف کنم که تیم طراحی ویرون رقابت با Mclaren F1 ، Ferrari Enzo یا پورشه GT بعنوان خودروی سوپر اسپرت را مد نظر ندانسته اند زیرا در این صورت خودروئی دو تنی تولید نمی کردند. ضمناً رقابت با فراری 612 اسکاگلینی و مرسدس مک لارن SLR بعنوان خودروئی پر سرعت مسافرتی مد نظر نبوده زیرا از فضای کافی برای حمل بار و دید کافی در جلو و عقب برخوردار نمی باشد. می توان گفت که تنها هدف گروه طراحی، خلق خودرویی استثنایی از لحاظ فنی بوده که مهر تائیدی بر
قابلیتهای شرکت مادر یعنی فولکس واگن باشد. که این کار را با ثبت رکوردهای سرعت و شتاب خارق العاده بخوبی جامع عمل پوشانده و در تاریخ صنایع خودروسازی ثبت خواهد شد.
بررسی ویرون از لحاظ ظاهری :
طراحی یک خودروی موتور وسط هیچگاه کار ساده ای نبوده است و تعبیه یک موتور 1001 اسب بخار در آن صورت مسئله را پیچیده تر می نماید. باید تیم طراحی ویرون را به چند دلیل ستود. اول اینکه نقطه آغاز طراحی و پیش نیازهای آن بسیار مشکل و پیچیده بود. 1000 اسب بخار قدرت، 400 کیلومتر در ساعت سرعت و شتاب 100 ـ 0 کمتر از سه ثانیه بعنوان پیش نیاز تعیین شده بود. بدتر اینکه یک مدل مفهومی در نمایشگاه ارائه شده بود که مورد تائید قرار گرفته و تیم مهندسی ملزم به رعایت آن گردید. اینگونه پیش نیازها کار تیم طراحی هر نوع اتومبیلی را سخت می نماید ولی در کار طراحی یک سوپر اسپرت واقعاً فاجعه است.

ظاهر ویرون بسیار زیباتر از آن چیزی است که در عکسها به نظر می رسد. خوشبختانه مهندسین درگیر مد نشده اند و بسیار مستقل عمل کرده اند و می توان گفت که دریچه های ورودی هوای موتور ویرون یک اثر هنری می باشد. قسمت عقب آن فوق العاده زیباست و تنها عیب آن لوله اگزوز مربعی شکل آن است زیرا لوله اگزوز باید مطابق اسم آن گرد باشد. طراحی رینگ های چرخ آن علاوه بر زیبایی تداعی کننده بوگاتی های قدیم است.
طراحی داخل آن ترکیبی عجیب از خودروی اسپرت ساده و خودروهای فوق لوکس است. توجه به جزئیات و کیفیت ساخت آن فوق العاده است. متاسفانه محدودیتهایی در رابطه با آرگونومی و میدان دید وجود داشته است.

ساختار شاسی و بدنه ویرون مثل بوگاتی EB110 از نوع کامپوزیت است و در آن از فیبر کربن برای سازه اصلی و از آلومینیوم برای ساخت بدنه و قسمتی از شاسی که در هنگام تصادفات جمع شده و انرژی برخورد را جذب می نماید استفاده شده است. در این مورد باید گفت که Mclaren F1 با شاسی و بدنه تمام فیبر کربن خود و مرسدس SLR که از تکنیک RTM ( Resin Transfer Molding ) استفاده می نمایند از بوگاتی پیشرفته تر هستند. سیستم ترمز کربن ـ سرامیک بوگاتی از نوع مورد استفاده در مک لارن مرسدس SLR و پورشه GT می باشد.
آیرودینامیک ویرون بسیار جالب و پیچیده است. گروه طراحی تمام سعی و تلاش خود را برای رفع مشکلات ناشی از خنک سازی موتور و ثبات خودرو معطوف نموده است. همانطوریکه در ابتدای مقاله گفته شد، در سرعت های بالاتر شکل هر اتومبیلی از جمله ویرون، نیروی بالا برنده ( Lift ) ایجاد می کند که مهندسین باید آنرا با طراحی قطعات ایجاد کننده نیروی Down Force از جمله اسپویلرها، دیفیوزها و بالچه خنثی می نمودند. مسئله دیگر دفع مقاومتی است که ده رادیاتور و مبدل حرارتی بوگاتی در برابر جریان هوا ایجاد می نمایند. نیرویDown Force ایجاد شده که برای حفظ ثبات و پایداری ویرون بحدی است که در نهایت سرعت مقدار آن تقریباً معادل وزن اتومبیل می باشد که این مسئله باعث فشرده شدن سیستم تعلیق می گردد و در صورت عدم کنترل می تواند باعث مشکلاتی در ثبات و پایداری خودرو شود که البته مهندسین بوگاتی بخوبی از عهده آن برآمده اند.
بطور کل باید گفت که ویرون نه بعنوان یک اتومبیل قابل استفاده مداوم بلکه بعنوان ویترین تکنولوژیک گروه فولکس واگن می باشد که قطعاً در تاریخ صنایع خودروسازی ثبت خواهد شد.
مشخصات فنی Bugatti Veyron 16.4
قیمت : 000/430/1 دلار
وزن : 1886 کیلو گرم
فاصله بین دو محور : 2710 میلی متر
طول خودرو : 46/4 متر
عرض خودرو : 00/2 متر
ارتفاع خودرو : 120 سانتی متر
ظرفیت مخزن سوخت : 100 لیتر
نوع موتور : W16 ، 64 سوپاپ مجهز به چهار توربو چارجر
حجم موتور : 7993 سی سی
تراکم : 1 : 0/9
قدرت اسب بخار 1001 اسب بخار در 6000 دور/ دقیقه
گشتاور : Nm 1250 در 2250 دور/دقیقه
انتقال نیرو : 7 دنده دستی
سایز رینگها : جلو 20 اینچ، عقب 21 اینچ
شتاب 100 ـ 0 : 5/2 ثانیه
حداکثر سرعت : 407 کیلومتر در ساعت 



حسین مصطفوی