غول خودروساز در دریای سهمگین مشکلات
راجرازل طی 43 سالی که در شرکت خودروسازی جنرال‌موتورز آمریکا مشغول به کار بوده مواجهه با رکودهای متعدد، فراز و نشیب بهای بنزین، کاهش فروش و زیان‌های چند ده‌میلیارد دلاری متعددی را شاهد بوده است اما به گفته او این خودروساز هر بار موفق شده است از جو مخاطرات در امان بماند و به راه خود ادامه دهد.
با این حال وقتی جنرال موتورز سه‌شنبه هفته گذشته یکصد سالگی خود را با برگزاری مراسمی باشکوه جشن گرفت این واقعیت که اکنون با تهدیدی به مراتب جدی‌تر از مخاطرات گذشته رو‌به‌رو است بر هیچ کس پوشیده نبود.
جنرال‌موتورز طی 18 ماه گذشته متحمل 5/57میلیارد دلار زیان شده که تنها 5/15میلیارد دلار آن مربوط به نیمه دوم امسال بوده است. این شرکت در حال حاضر ماهانه یک‌میلیارد دلار ضرر می‌کند که 36میلیارد تعهد دراز مدت دارد و با بازاری در حال رکود مواجه است که راهی جز تعدیل نیروی کار فرارویش باقی نگذاشته است.
شرایط بد مالی موجب شد این شرکت در ماه ژوئن برای اولین بار طی 86 سال گذشته روند توزیع سود بین سهامداران را متوقف کند و حتی احتمال تعلیق برنامه اصلاح ساختار این شرکت که از سال 2005 میلادی آغاز شده و برای روی پا نگه داشتن ضرورت دارد هم به دلیل مشکلات مالی قوت گرفت.
ازل 63 ساله که تاکنون از چند برنامه تعدیل نیرو جان سالم به در برده می‌گوید: ما شرایط بدتر از این را هم تجربه کرده‌ایم و در هر مورد شرکت توانسته روی پای خود بایستد او در واحد تولیدی در نزدیکی پونتیاک که دست‌اندرکار تولید شورولت مالیبو و پونتیاک G6 سدان است، کار می‌کند و در ادامه می‌افزاید: من به جنرال‌موتورز اعتقاد دارم و در ذهنم حتی ذره‌ای تردید در این زمینه وجود ندارد.
با این حال خیلی از تحلیل‌گران نسبت به توانمندی جنرال‌موتورز برای پشت سر گذاشتن شرایط حاد کنونی به دیده تردید می‌‌‌نگرند به اعتقاد آنها مشکلات قدیمی جنرال‌موتورز که با گرایش خریداران به محصولات کوچک، ارزان و کارآمد به جای خودروهای بزرگ و پرمصرف تلفیق شده فشار را بر این شرکت دوچندان کرده است. برخی‌ها حتی پیش‌بینی می‌کنند دولت برای جلوگیری از ورشکستگی جنرال‌موتورز پیشگام شود و این شرکت را تحت حمایت قانون ورشکستگی قرار دهد که این به معنای سقوط شرکتی خواهد بود که سیستم دنده اتوماتیک، اولین موتورV8، نخستین خودروی مجهز به سلول سوختی و حتی دستگاه شش و قلب مصنوعی برای اتاق‌های عمل را به جهانیان معرفی کرد.
دیوید لویی، استاد بازنشسته دانشگاه میشیگان که به مدت 43 سال و تا قبل از بازنشستگی‌اش در اوایل سال‌جاری میلادی به تدریس تاریخ اشتغال داشت، می‌گوید: این بدترین بحرانی است که آنها تاکنون با آن مواجه بوده‌اند او می‌افزاید: چراکه این بار واقعا در معرض سقوط و ورشکستگی قرار دارند.
با این حال جنرال‌موتورز برای پوشاندن مشکلات خود به نیمه پر لیوان اشاره می‌کند. این شرکت موفق شد سال گذشته میلادی قراردادی تاریخی با اتحادیه کارگران صنایع خودروهای آمریکای شمالی (UAW) به امضا برساند که از رهگذر آن سالانه 3میلیارد دلار با استمهال بدهی 46میلیارد دلاری شرکت به صندوق ذخیره بازنشستگی کارکنان به صندوقی که تحت مدیریت UAW مدیریت خواهد شد در هزینه‌های جاری خود صرفه‌جویی کند. با این حال شرکت هنوز 33میلیارد دلار از این بابت بدهی دارد. این قرارداد همچنین حقوق کارگران قراردادی را ساعتی 14دلار تضمین کرده که نصف حقوقی است که کارگران قدیمی برای هر ساعت کار می‌گیرند.
جنرال موتورز با هدف کاستن از هزینه‌های جاری خود چند واحد تولید را تعدیل کرد و از تعداد کارگران خود کاست. این شرکت در سال 2006 میلادی 116هزار نیرو داشت در حالی که تعداد کارکنانش در داخل آمریکا هم‌اکنون به 55هزار نفر کاهش یافته است. تعداد کارگران قراردادی هم از 44هزار نفر در آن زمان، به کمتر از 33هزار نفر رسیده است.
در حالی که فروش جنرال موتورز در داخل ایالات متحده در حال افول است فروش جهانی این شرکت سیری صعودی دارد تا آنجا که فروش سال گذشته 19درصد در قیاس با یک دهه قبل افزایش یافته بود و کشورهای در حال توسعه چون چین، روسیه، هند و برزیل به بازار اصلی محصولات این شرکت تبدیل شده‌اند.
یکی از استراتژی‌های جنرال موتورز برای حل مشکلات کنونی‌اش سرمایه‌گذاری سنگین روی فناوری نو است تولید شورولت ولت که از سال 2010 میلادی در معرض فروش قرار می‌گیرد نماد تلاش‌های این شرکت برای دستیابی به موقعیتی برتر در عرصه فناوری‌های جدید و نو تلقی می‌شود.
منتقدان بر این باور هستند با وجود همه این تلاش‌ها جنرال موتورز با روی کار آمدن ریک واگونیر، مدیرعامل این شرکت در سال 2000 میلادی نتوانسته با آهنگ تحولات در صنعت خودرو هماهنگ شود.
این مساله موجب شده سهم جنرال موتورز از بازار خودروی آمریکا از 51درصد در روزهای اوج خود در سال 1962 به حدود 23درصد در سال گذشته کاهش پیدا کند.
خاستگاه جنرال موتورز به سال 1908 باز می‌گردد، روز 16سپتامبر آن سال بیلی دورانت کارگاه کوچکی به نام بیوک به راه انداخت و در ادامه نام اولند موبیل را هم به آن افزود. GMC و آنچه امروز پونتیاک نامیده می‌شود در سال 1909 متولد شدند و دورانت در سال 1911 تولید تحت برند شورولت را نیز آغاز کرد. در ادامه سنتر، هامرهم به طیف وسیع برندهای زیرمجموعه جنرال موتورز افزوده شد.
بعید است همه افتخارات جنرال موتورز به خاطر این شرکت که نامش مساوی صنعت خودرو است هم بتواند به نجاتش،
کمک چندانی بکند. اما باید منتظر ماند و دید این بار هم کشتی جنرال موتورز به سلامتی از دریای طوفان مشکلات می‌گذرد یا نه.
جهان خودرو