رنگ کردن گنجشک و فروختن آن به جای قناری در حوزه خودروهای وارداتی

صفرهای دست دوم؛ گنجشکهای قناری نما در بازار خودرو 

یکی دو ماهی است سنت رنگ کردن گنجشک و فروختن آن به جای قناری در حوزه خودروهای وارداتی باب شده به طوری که با کمی دستکاری در آمپر و سیستم برقی این خودروها، صفرهای دست دوم به مشتریان بی خبر از هرکجا فروخته می شود.


مدتها است که شایعاتی در خصوص واردات خودروهای غیرصفر از مبادی ورودی چون چابهار به گوش می خورد. دست دومیهایی که نوسازی می شوند و به اسم ماشین صفر به مردم فروخته می شوند.
خودتان را جای کسی تصور کنید که با پرداخت هزینه های آنچنانی، خودروی وارداتی را می خرد که گارانتی ندارد ( و در صورت بروز یک اشکال فنی و لزوم تعویض قطعه یا مدتها باید در صف نمایندگیها به سر ببرد یا به مراکزی چون دبی مراجعه نماید)؛ با این اوضاع و احوال اگر قرار باشد بشنوید یا متوجه شوید که ماشینتان صفر نیست و هزینه یک ماشین صفر را پرداخته کرده ای، در این شرایط چه حالی به شما دست خواهد داد؟ قطعا حس جالبی نخواهد بود. پی مرجعی خواهید بود که این خودرو را به شما فروخته و وقتی از آن طریق به نتیجه نرسیدید، شروع به پیگیری می کنید و باز پیگیری می کنید و وقتی دست آخر به شما می گویند «خوب ماشین بدون گارانتی خریدن این نتیجه را هم به دنبال دارد» سکوت می کنی و رنجت بیشتر می شود و ... .
کمی فکر می کنی و می گویی اساسا" چرا گمرک باید اجازه دهد چنین خودروهایی وارد شوند که پول من و افرادی مثل من از دستمان برود.اصلا این کارشناسان گمرک کجا هستند که تشخیص دهند ماشین غیرصفر به اسم صفر وارد مرز ایران نشوند.
وقتی به نقل از دبیر انجمن خودرو سازان می شنوی که اساسا واردات خودروهای فرسوده و غیرصفر براساس مصوبه هیات دولت ممنوع است داغت تازه تر می شود و انگشت اشاره خود بیشتر به سمت گمرک می گیری که چرا با وجود این ممنوعیت باز خوردروهای فرسوده صفر نما باید اجازه واردات بیابند.


* واردات خودروهای فرسوده ممنوع !

احمد نعمت بخش دبیرانجمن خودروسازان در این باره می گوید: واردات خوردوهای فرسوده براساس مصوبه هیات دولت ممنوع است و بر همین اساس تنها خودروهای تولید شده در سال 2008 و اواخر 2007 (نو) اجازه واردات به کشور را دارند.
وی با بیان اینکه پیش از این در خصوص عدم تطابق این نوع خودروها با 55 استاندارد خودرویی ایران هشدار داده بودم می افزاید: این نوع خودروها برای ارزانتر شدن و سودزایی بیشتر برای واردکنندگان آنها از برخی استانداردها محروم می شوند مثل برداشتن کاتالیستی که در اگزوز خودرو برای جذب آلایندگی نصب می گردد. به این ترتیب این نوع خودروها با معیارهای استاندارد تعیین شده در کشور مطابقت نداشته و قطعا نباید اجازه ورود بیابند.
دبیرانجمن خودروسازان اضافه می کند: کنترل ورود خودروهای غیراستاندارد از طریق گمرکات کشور توسط موسسات استاندارد و تحقیقات صنعت ایران ضروری است و باید تدابیری در این خصوص اندیشه شود و خریداران نیز باید این نکته را در نظر داشته باشند که اقدام به خرید خودروهایی فاقد گارانتی این نوع تبعات را نیز در پی دارد .کما اینکه ممکن است با دستکاریهایی که در آمپر خودرو می شود کامپیوتر آن به هم ریخته و مشکلات بعدی نیز به دنبال داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه نباید اجازه واردات به افراد و اشخاص یا مراکزی به جز نمایندگیها داده شود می افزاید: وزارت بازرگانی و یا گمرکات باید از نمایندگی شرکتهای وارداتی بخواهند تا شرکت مادر، ویژگیهای خودروهایی را که 55 استاندارد مورد تاکید ایران را دارد اعلام نماید. مثل اینکه بگوید این نوع خودروها شماره رقم اول یا آخر شماره شاسی شان فلان حروف یا ارقام است. در این صورت گمرک با کنترل شماره شاسی (که به راحتی نیز قابل دستکاری نیست) می تواند از استاندارد بودن این خودرو اطمینان حاصل کند.


- با شنیدن سخنان نعمت بخش وقتی متوجه می شوی که با نظارتها و کنترلهای موسسات استاندارد و گمرکات، از ورود خودروهای صفرنما می تواند جلوگیری شود، آهی می کشی و می گویی از ما گذشت، کاش چنین بلایی به سر دیگر نیاید. آرامش خود را به دست نیاورده وقتی از یک صاحبنظر خودرو که خود استاد دانشگاه علم و صنعت نیز می باشد می شنوی که ساده ترین افراد و غیرکارشناس ترین آنها می توانند دست دوم بودن یک خودرو را تشخیص دهند؛ یا به خودت شک می کنی یا انگشت بدبینی به سمت مشاور خودرویی خود می بری.


* گمرک به طور تصادفی دست دوم بودن خودروها را چک کند

مصطفی جعفری صاحبنظر خودرو با تاکید بر اینکه امکان ندارد ماشینی 2 تا 3 هزار کیلومتر کار کرده باشد ولی نتوان دست دوم بودن آن را تشخیص داد می افزاید: خودروی کارکرده موتورش داغ شده و آثار آن روی بدنه موتور هویدا است. به جز این از روی واشر سر سیلندر، فرمان، داغی گلویی اگزوز، تمیزی موتور و ... این مساله قابل تشخیص است.
وی با اشاره به اینکه موتور نو با موتور کارکرده فرق می کند و هر قدر هم ماشین به کارواش رفته یا تعویضاتی در آن ایجاد شود باز صفر و کارکرده بودن آن قابل تشخیص برای افراد حتی غیر کارشناس است می افزاید: خودروهای صفر به جز برچسبهای مختلف روی آن، بوی نویی از آن استشمام می شود که دست دومها این بو را ندارند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مراکزی که فاقد قدرت تشخیص خودروی صفر از کارکرده می باشند، شاید این تشخیص به نفعشان نیست اضافه می کند: به اعتقاد من برای کنترل این نوع خودروها لازم است تا با تعیین استاندارهایی مبتنی بر شاخصه ها و استاندارهای جهانی ، به کنترل تصادفی و رندومی خودروهای وارداتی در گمرکات اقدام شود.


- با خودت می گویی خوب ما که این استانداردها را داریم (55 استاندارد خودوریی موجود) ولی واقعا چه کسی به خودش زحمت می دهد که این استانداردها را با خودروهای وارداتی تطابق دهد. به فرض اینکه انسان شریفی هم این کار را انجام دهد، باز چه سود از خودروهایی که در این احتمالات تیر تصادف بر آنها نازل نشده، جان سالم به در برده و در نهایت نصیب افرادی چون من می شوند؟
در افکار نا امیدانه پرسه می زنی که از مدیرعامل پرشیا خودرو می شنوی که برخی نمایندگیها حاضرند پیش از خرید خودرو به تو و افرادی مثل تو مشاوره دهند که تا گنجشک رنگ شده را به جای قناری نخری، باز می گویی اگر واقعا مشکل از گلوگاهها حل نمی شود تا همین حد هم خدا را شکر.


* جعبه سیاهها دروغ نمی گویند

علی رحیمی مدیرعامل پرشیا خودرو با اشاره به ماجرای دست دوم هایی که صفر می شوند می گوید: اکثر خودروهایی که به شکل آزاد وارد کشور می شوند، معمولا دست و دوم هایی هستند که در آمپر آنها دستکاری شده و به اسم صفر به فروش می رسند. اکثر این خودروها 2 تا 3 هزار کیلومتر در دوبی و مراکز همانند کار کرده اند و سپس با یک دستکاری در سیستم برقی در نمایشگاههای اتومبیل کشور به فروش می رسند.
رحیمی با تاکید بر اینکه نباید صرفا به آمپر خودرو اعتماد کرد می افزاید: اطلاعات اصلی و واقعی خودرو در جعبه سیاه (مغز) آن ثبت است و می توان براساس آن تشخیص داد که اتومبیل تا چند کیلومتر کارکرده است. از آنجا که این خودروها دستکاری شده اند، عملا به آنها گارانتی تعلق نمی گیرد و ما نیز مجاز به دادن خدمات به آنها نیستیم.
مدیرعامل پرشیا خودرو با اشاره به اینکه ما برای خودمان قطعه پیش بینی کرده ایم اضافه می کند: وقتی دارندگان اینگونه خودروها به مراکز خدمات پس از فروش ما مراجعه می کنند، ما تنها به رسم مشتری مداری به ارائه خدمات به آنها می پردازیم در حالی که اصولا مجاز به این کار نیستیم.
وی با ذکر این نکته که دلالان خودرو از عدم اطلاع مردم سوء استفاده می کنند ادامه می دهد: ما حاضر به ارائه مشاوره به خریداران خودرو برای تشخیص صفر یا عدم صفرکیلومتر بودن خودروهای مورد نظرشان هستیم.


- تازه تصمیم می گیری که امیدوارانه به موضوع نگاه کنی که با شنیدن این جمله نوریانی نائب رئیس هیات مدیره پرشیا خودرو که تشخیص خودروهایی صفر از غیرصفر سخت از عهده گمرک برمی آید باز این سوال به سراغت می آید که چرا گمرک نباید از این توان برخوردار باشد و اصلا چرا ... ؟



* تشخیص غیرصفریها خارج از توان گمرک

علی نوریانی نائب رئیس هیات مدیره پرشیا خودرو می گوید: تشخیص صفر یا غیرصفر کیلومتر بودن خودروهای وارداتی (آزاد) از عهده گمرک مشکل برمی آید و عملا خارج از کنترل گمرک این نوع خودروها وارد کشور می شوند.
وی با بیان اینکه دو ماه است که این پدیده رخ می دهد اظهارداشت: تشخیص صفر بودن خودروها از طریق کلیدخوان و کامپیوتر موجود در خودرو و نیز رجوع به سابقه آن ممکن است.گرچه شرایط گمرک برای واردات بهتر شده ولی نگرانی اصلی ما از عدم امکان کنترل لازم بر صحت و سلامت خودروهای وارداتی و بعضا غیرصفر بودن آنها است.


- وقتی از خسروانی دارنده نمایشگاه اتومبیل می شنوی که تشخیص خودروی صفر از غیرصفر تنها از عهده افراد بسیار حرفه ای برمی آید خودت را توجیه می کنی ، من که حرفه ای نیستم و ... .


* تعمیرکاران افغانی غیرصفرها را نوسازی می کنند

علی خسروانی دارنده نمایشگاه اتومبیل به خبرنگار فارس می گوید: اکثر مردم ترجیح می دهند از نمایندگیها و یا شرکتهایی چون اطلس خودرو یا آسان خوردو اقدام به تهیه خودرو خارجی مورد دلخواه خود نمایند ولی کسانی که به بازار آزاد رو می آورند عمدتا با خودروهایی دست دومی مواجه می شوند که به اسم صفر فروخته می شوند. این خودروها با 5 تا 7 کیلومتر کارکرد، توسط تعمیرکاران افغانی در یکی از خیابانهای دوبی، نوسازی می شوند و بعد به اسم صفر وارد کشور شده و به فروش می رسند.
این دارنده نمایشگاه اتومبیل در پاسخ به این سوال که چگونه می توان صفر یا غیرصفر بودن یک خودرو را ترجیح داد گفت: این کار تنها از عهده افراد بسیار حرفه ای ساخته است که از تجارب کافی در این خصوص برخوردار باشند.


- وقتی عباس پور یکی از نمایشگاه داران در خیابان فاطمی خیالت را راحت می کند که این قصه سردراز دارد و در این آشفته بازار باید بنشینی و منتظر باشی تا «هر از دم از این باغ بری برسد» یاد کلاهی که بر سرت رفته می افتی و صمیمانه آرزو می کنی که کسی پیدا شود تا به این وضع رسیدگی کند.


* 50 درصد واردکنندگان خودرو غیرصفر وارد می کنند

جلیل عباس پور به عنوان کارشناس خودرو می گوید: برخلاف ایران که ماشین به محض فروش از ایران خودور 2 میلیون تومان بالاتر به فروش می رسد ، خودرو به محض خروج از نمایندگی 10 تا 15 درصد و چنانچه کمی کارکرد داشته باشد 20 تا 30 درصد افت قیمت می یابد. وقتی خودرویی از آلمان خریداری شده و در دوبی 2 تا 3 هزار کیلومتر کار می کند با توجه به افت قیمتی که می یابد، بسیار پرسود برای کسانی می شود که این خودروها را با کمی دستکاری صفر کرده و سپس وارد کشورهایی همچون ایران نمایند.
این کارشناس خودرو یادآور می شود: سود آن چنانی این کار سبب شده تا 50 درصد واردکنندگان آزاد خودرو به این کار رو بیاورند و به یاری برخی نمایشگاههای اتومبیل، خودروهای مذکور را به فروش برسانند.


- وقتی از عظیمی دارنده یک خودروی خارجی فاقد گارانتی می شنوی که با اعتماد به دوستش گنجشک به جای قناری نخریده، با حسرت می گویی خوب خوشحال او که حداقل به روز ما دچار نشده است. در این حال، همزمان دو سوال در ذهنت شکل می گیرد اینکه با دوستیهای خاله خرسه چه باید کرد و بعد هم، می پرسی که با اعتماد به این دوست و آن دوست که نمی توان از واردات صفرهای دست دوم جلوگیری کرد؟


* به دوستانم اعتماد می کنم

رضا عظیمی دارنده خودروی کمری مشکی که به تازگی بنز اس کلاس خود را فروخته می گوید: بنز را به این دلیل فروختم که اولا مشکل پارک آن در کنار خیابان و عدم دسترسی به پارکینگ داشتم و از سویی به محض بروز مشکل فنی، مجبور بودم 15 تا 20 آن را به دست نمایندگی
بسپارم.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به ورود خودروهای غیرصفر، خودروی کمری خود را چگونه خریداری نموده اظهارمی دارد: یکی از دوستانم آشنا است و اقدام به واردات خودرو می کند من نیز به وی اعتماد داشته و فروش خریدم را به او می سپارم.
این دارنده خودرو هیوندای کوپه اضافه کرد: به جز بنز و بی ام دبلیو بقیه خودروهای وارداتی فاقد گارانتی هستند و اگر قرار باشد خودرویی مثل کمری را گارانتی کرد باید 3 تا 5/3 میلیون پرداخت کرد. تجربه ثابت کرده که کمری دو تا سه سال ایرادی پیدا نمی کند لذا تا زمانی که سالم و سرپا است از آن استفاده می کنم.

* * *

دست آخر با یک حساب دو تا چهار تایی به این نتیجه می رسی که:
مردم به دلیل عدم توان تخصصی و تجربه و مهار لازم، قادر به تشخیص خودروی صفر از غیر صفر نیستند، یا باید به دوستان خود اعتماد کنند یا به نمایشگاه داران یا ... . گمرک نیز عملا فرصت و توان تشخیص خودروهایی که آمپرشان صفر را نشان می دهد ولی کلیدخوان از کارکرد 2 تا 3 هزار کیلومتری سخن می گوید، ندارند. برخی نمایشگاه داران اتومبیل هم اگر قرار باشد تنها به فکر منافع خود و فروش خودروهایشان به دید یک کالا باشند در این میان تکلیف چیست؟
شاید بهترین راه حل را دست به دامن شدن به موسسات استاندارد، افزایش نظارت و کنترل بیشتر گمرکات و همکاری و تعامل بیشتر آنها در دستیابی به کدهای خاص برای شناخت و جلوگیری از ورود خودروهای به ظاهر صفر ولی دست دوم به کشور بیابی.

فارس
گزارش از: مریم سلیمی