حضور خودرو سازهای چینی در ایران پررنگ‌تر می‌شود - لیفان و بنی به ایران می‌آیند

هر چند هم‌اکنون به یمن رشد اعجاب‌انگیز اقتصادی در این کشور خودروسازها نیز از لحاظ فناوری و عرضه خودرو که برخی نیز مطابق با سلیقه چینی‌ها تعریف شده، گام‌های بلند جهانی شدن را برداشته‌اند، اما این خودروسازها تنها به بازار داخلی اکتفا نکرده بلکه همگام با خودروسازهای مطرح دنیا به دنبال سهم خواهی از بازارهای بکر، به خصوص در کشورهای در حال توسعه هستند.
در حال حاضر با توجه به افزایش سطح درآمد شهروندان چینی تقاضای خودرو به ویژه در شهرهای بزرگ این کشور فزونی یافته، این در حالی است که خودروسازها با در نظر گرفتن جمعیت خواهان خودرو در این کشور که تمایل به تملک خودروی وطنی دارند نگاه به خارج از مرزهای چین را در اولویت قرار داده‌اند.
حال از دید بسیاری از خودروسازهای بزرگ، از جمله چینی‌ها بازار خودروی ایران بازاری بکر و دست نخورده است.
چرا که در این کشور تنها یک خودروساز فرانسوی یعنی پژو فعالیت داشته و این کشور به دلیل انحصار خودروسازهای داخلی از جوینت ونچر با دیگر خودروسازهای بزرگ دنیا محروم است.
هر چند به دلیل شرایط خاص ایران و مسائل مربوط به امنیت سرمایه‌گذاری، خودروسازها نیز تمایل چندانی به سرمایه‌گذاری کلان در این کشور ندارند و بیشتر تمایل به واردات خودرو به صورت CBU است.
خودروسازهای چین با علم به شرایط بازار خودروی ایران به تدریج وارد میدان شده و خواهان سهمی حتی ناچیز از این بازار انحصاری هستند.
ورود اولین خودروساز چینی به ایران همزمان با MVM شرکت چری بود که با توجه به مصرف سوخت اندک آن مورد استقبال شهروندان ایرانی قرار گرفت. این خوردوساز دولتی که هم‌اکنون بخش وسیعی از بازار خودروی چین را در اختیار دارد، پروژه ورود دو محصول A15 و S21 را این بار با شرکت ایران‌خودرو دنبال می‌کند.
S21 که به خودروی ارزان‌قیمت در ایران معروفیت یافته به دلیل مخالفت برخی از مسوولان صنعتی کشور فعلا معلق مانده اما A15 همچنان در شرکت سناباد خودرو دنبال می‌شود. حضور شرکت‌ چری در ایران با مخالفت‌های بسیاری از سوی مسوولان صنعتی کشور رو‌به‌رو شد و ادامه پروژه S21 این شرکت با ایران‌خودرو هم‌اکنون در وضعیت نامعلومی قرار دارد.
اما به‌رغم اظهارنظرهای کارشناسی و غیرکارشناسی برخی از مسوولان مبنی بر حضور خودروسازهای چینی در ایران، این بار خبر دیگری از مشارکت یک شرکت خودروساز چینی با خودروساز خصوصی داخلی به گوش می‌رسد.
روز گذشته رویترزاعلام کرد که یکی از شرکت‌های خودروساز چین قصد دارد از سال آینده یکی از محصولاتش به نام BENNI را در ایران تولید کند. شرکت خودروسازی «چونگینگ چانگان» در این رابطه اعلام کرد که از سال آینده خودروهای ساخت خود را در ایران مونتاژ ‌می‌کند. خودروی مذکور، خودرویی کامپکت (متوسط) بوده که در چین و برای مصرف داخلی این کشور طراحی شده است. از قرار معلوم چونگینگ چانگان با مشارکت شرکت بنیان توسعه پارس (زیرمجموعه بن‌رو) تولید می‌شود.
خودروی «BENNI» هم‌اکنون در چین 7هزار دلار قیمت داشته و بهای صادراتی آن نیز 5هزار دلار تخمین زده می‌شود. یکی از کارشناسان خودرو به خبرنگار ما می‌گوید که اگر BENNI به صورت CBU وارد ایران شود حدودا 18میلیون تومان قیمت داشته و اگر به صورت جوینت ونچر تولید شود حدود 14 تا 13میلیون تومان قیمت خواهد داشت. هم‌اکنون شرکت چونگینگ چانگان با شرکت‌های فوردموتورز آمریکا، مزدا و سوزوکی ژاپن همکاری دارد.
از سویی دیگر شرکت کرمان‌خودرو پس از تولید MVM و همکاری با چری قصد دارد که خودروی لیفان را وارد کند.شرکت لیفان یکی دیگر از خودروسازهای چینی است که پیش از خودروساز شدن در زمینه تولید دوچرخه و موتورسیکلت فعالیت می‌کرده است. شرکت لیفان سومین خودروساز چینی است که در ایران حضور یافته است. با حضور خودروسازهای چینی در ایران به طرح دیدگاه‌های یکی از کارشناسان در این زمینه پرداخته‌ایم که در ذیل می‌آید:

بازار پرجاذبه ایران
فرید زاوه، کارشناس خودرو در زمینه ورود محصولات چینی به بازار ایران می‌گوید: چه بخواهیم و چه نخواهیم چینی‌ها همان طور که به سایر بازارهای دنیا نفوذ کرده‌اند به بازار داخلی ما نیز می‌آیند و این موضوعی اجتناب‌ناپذیر است و از آنجا که بازار ما بسیار بزرگ بوده و سالی حداقل 10درصد نیز رشد می‌کند، بنابراین ورود خودروسازان چینی به آن بسیار محتمل به نظر می‌رسد.
وی با اشاره به اینکه سودزا بودن بازار خودرو کشور، جاذبه‌ای مهم برای خودروسازان چینی به حساب می‌آید، تصریح می‌کند: نکته مهم در این زمینه استراتژی خودروسازان و وزارت صنایع است که چگونه بتوانند خود را با ورود چینی‌ها به بازار کشور هماهنگ کرده و تصمیمی درست و منطقی بگیرند.
اظهارات زاوه در شرایطی است که وزیر صنایع و معادن بارها مخالف خود را در قبال خودروهای چینی و ورود آنها به بازار ایران اعلام کرده و به همین واسطه هم بود که پروژه تولید محصول S21 چری و قرارداد این شرکت چینی با ایران‌خودرو، به حالت تعلیق درآمد. محرابیان بارها تاکید کرد تا زمانی که بر صندلی وزارت صنایع تکیه زده است نمی‌گذارد بازار خودروی ایران به ارزانی و راحت در اختیار چینی‌ها قرار گیرد و به تبع آن خودروسازان داخلی نیز باید همه عزم و جزم خود را برای تولید خودروی ملی به کار گیرند چرا که به ظاهر خودروهای خارجی به خصوص چینی در تفکرات وی جایی ندارد.
این مواضع محرابیان در حالی است که هم اکنون پارس خودرو به عنوان سومین و قدیمی‌ترین خودروساز کشور انبوهی از محصولات خارجی را در خطوط تولید خود مونتاژ می‌کند و چینی‌ها نیز پیش‌تر جای پایی را در بازار داخل، به واسطه تولید خودروهای ون و همچنین خودروی کوچک و کم مصرف MVM برای خود باز کرده‌اند که اتفاقا حداقل در مورد MVM توانسته‌اند با اقبال نسبتا خوب مشتریان داخلی مواجه شده و به همین دلیل چینی‌ها از ورودشان به بازار ایران ناراضی نیستند.
نمونه‌ای به نام MVM
اما یکی از موضوعاتی که با شنیدن نام محصولات چینی به ذهن خطور می‌کند، بحث کیفیت آنها است.
به اعتقاد برخی کارشناسان هم‌‌اکنون که دید چندان مثبتی روی این محصولات و به طور خاص، خودروی چینی در میان برخی مسوولان و مشتریان داخلی وجود ندارد، در نگاه اول حضور پررنگ خودروسازان چینی در ایران ناامیدانه و ناموفق جلوه می‌دهد.
زاوه در این زمینه می‌گوید: افرادی که چین ده سال پیش را دیده‌اند، تصوری از یک کشور فقیر را از آن در ذهن دارند در حالی که همین چهارسال پیش چین به سطح صنعتی و اقتصادی متوسط ولی بی‌هویت رسید و هم اکنون نیز پیشرفته و حتی صاحب برند محسوب می‌شود.
بنابراین چندان نمی‌توان روی بی‌کیفیت بودن محصولات به خصوص خودروهای چینی مانور داد وی می‌افزاید: در حال حاضر همین خودرو MVM با تیراژ اندکی که در ایران دارد، توانسته است مشتریان نسبتا زیادی را برای خود دست و پا کند و مطمئن باشید اگر تیراژ تولید بالا بود، مسلما مشتریان داخلی، MVM را به عنوان خودرویی ارزان قیمت به خودرویی مانند پراید و امثال آن ترجیح می‌‌دادند. اظهارات زاوه در حالی است که MVM به عنوان خودروی ارزان‌قیمت (حدود 7میلیون تومان) دارای امکانات خوبی است. بنابراین بسیار طبیعی جلوه می‌کند که مشتریان ایرانی MVM را به برخی تولیدات داخلی ترجیح دهند. زاوه با اشاره به اینکه مشتریان ایرانی از ظاهر خودروهای داخلی خسته شده و به دنبال استفاده از محصولات خارجی هستند تاکید می‌کند: ورود خودرویی چینی مانند MVM فکر درصدی از مشتریان داخلی را درخصوص محصول ارزان‌قیمت تغییر داد به نحوی که آنها متوجه شدند یک خودروی شش هفت‌میلیونی نیز می‌تواند امکانات رفاهی نظیر ترمز ABS و فرمان هیدرولیک داشته باشد، امکاناتی که با نصب آنها روی محصولی مانند پراید حداقل 5/1میلیون تومان به قیمت خودرو اضافه می‌شود.

تهدید یا فرصت
اما موضوع بسیار مهم در زمینه حضور پررنگ خودروسازان چینی در بازار ایران، کمک یا عدم کمک به توسعه صنعت خودرو کشور است. درواقع جدای از آنکه خودروهای چینی توانایی جذب مشتریان داخلی را دارند یا خیر، موضوع مهم‌تر این است که به چه میزان با حضور فن‌آوری چینی در صنعت خودروسازی ما این صنعت رشد کرده و توسعه می‌‌یابد و یا اصلا توسعه و رشدی از این حضور حاصل خواهد شد؟ زاوه در این باره تصریح می‌کند: حضور هر خودروساز خارجی در ایران می‌تواند تهدید یا فرصتی برای این صنعت تلقی شود و درواقع بستگی دارد که چگونه آن را هضم کرده و چه برخوردی در قبالش انجام دهیم.
این کارشناس خودرو با اشاره به اینکه هر تهدیدی می‌تواند فرصتی باشد و هر فرصتی نیز تهدید، اظهار می‌کند: با شرایط فعلی و جو دولتی که در صنعت خودرو کشور حکمفرما است، حضور پررنگ چینی‌ها در بازار خودروی کشور تهدید به حساب می‌آید و نمی‌تواند به توسعه این صنعت کمک کند که البته می‌توان با کار کارشناسی و تغییر رویه و تفکر فعلی آن رابه یک فرصت تبدیل کرد.
زاوه می‌افزاید: اگر با شرایط حال حاضر بخواهیم این حضور را ارزیابی کنیم. تنها یک نتیجه عاید صنعت خودرو خواهد شد و آن نیز، افزایش نارضایتی مشتریان از خوروهای تولید داخل است. این گفته زاوه در حالی است که به اعتقاد برخی دیگر از کارشناسان، ورود خودروهای خارجی اعم از چینی و غیرچینی می‌تواند خودروسازان داخلی را به رقابت واداشته و اندکی آنها را در تولید محصولات با کیفیت‌تر و به روزتر تکان دهد.هر چند که زاوه معتقد است تنها زمانی می‌توان به رقابت پذیرشدن خودروسازان داخلی با ورود محصولات خارجی به بازار کشور امیدوار بود که وزارت صنایع آنها را در تصمیم‌گیری‌هایشان آزاد بگذارد.

دنیای اقتصاد